De snelle opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) leidt wereldwijd tot geopolitieke spanningen, met name tussen de Verenigde Staten en China. Volgens de Chinese ambassadeur in de VS, Xie Feng, moeten de twee grootmachten samenwerken om AI op een verantwoorde manier te reguleren. Doen ze dat niet, dan lopen ze het risico een “Doos van Pandora” te openen met onvoorziene gevolgen.
Tijdens een forum georganiseerd door Duke University en de University of North Carolina benadrukte Xie Feng de dringende noodzaak van mondiale samenwerking op het gebied van AI-governance. Hij wees op het gevaar van een zogenaamd “grey rhino”-scenario: een voor de hand liggende dreiging die wordt genegeerd totdat het een crisis wordt.
“Opkomende technologieën zoals AI kunnen een Pandora’s doos openen. Als we het onbeheerd laten, kunnen we ernstige risico’s creëren,” aldus Xie.
Zijn oproep komt op een moment dat de AI-race tussen China en de VS in volle gang is. Beide landen investeren miljarden in AI-ontwikkeling, terwijl er tegelijkertijd handelsbeperkingen en sancties worden opgelegd om elkaars vooruitgang te hinderen.
Een van de grootste zorgen voor de VS is de opkomst van DeepSeek, een Chinese AI-startup die zich profileert als een directe concurrent van OpenAI. Het bedrijf claimt een low-cost open-source AI-model te hebben ontwikkeld met een theoretisch winstpotentieel van maar liefst 545% per dag.
Toen DeepSeek’s technologie begin 2025 werd onthuld, veroorzaakte dit een schok op de aandelenmarkt. Techbedrijven zoals Nvidia, die sterk afhankelijk zijn van AI-hardware, zagen hun aandelenkoersen dalen na de bekendmaking van DeepSeek’s model.
De Amerikaanse overheid is bezorgd over de snelle AI-ontwikkelingen in China, vooral vanwege potentiële veiligheidsrisico’s. DeepSeek slaat gebruikersgegevens op in China, wat de angst aanwakkert dat de Chinese overheid toegang zou kunnen krijgen tot gevoelige informatie.
“Samenwerken met autoritaire regimes op AI-gebied betekent dat ze proberen je infrastructuur te infiltreren en te controleren,” waarschuwde de Amerikaanse vicepresident J.D. Vance tijdens de AI Action Summit in Parijs.
De VS en China botsten in februari 2025 al over AI-regulering op dit evenement. Terwijl de VS pleit voor strikte regulering en controle, wil China juist AI toegankelijk maken voor iedereen en blijft het zijn eigen AI-markt stimuleren.
De AI-strijd tussen China en de VS speelt zich af tegen de achtergrond van bredere economische en geopolitieke spanningen. Kort voordat Xie Feng zijn AI-waarschuwing uitsprak, kondigde de Amerikaanse president Donald Trump een extra tarief van 10% op Chinese goederen aan, bovenop eerdere verhogingen.
Ook blijft Taiwan een heet hangijzer in de betrekkingen tussen beide landen. De VS steunt Taiwan militair, terwijl China het eiland als een onlosmakelijk deel van zijn grondgebied beschouwt.
Hoewel China en de VS botsen over AI-governance en technologische regulering, blijft samenwerking essentieel om misbruik en ongecontroleerde ontwikkeling te voorkomen. De vraag is of beide grootmachten in staat zijn hun geopolitieke rivaliteit opzij te zetten en gezamenlijke regels voor AI te ontwikkelen – of dat de wereld zich opmaakt voor een nieuwe digitale Koude Oorlog.