AI-speelgoed onder vuur, wat zijn de risico’s?

AI-speelgoed verovert in hoog tempo de kinderkamer. Pratende teddyberen, interactieve robots en slimme poppen reageren steeds menselijker op vragen van kinderen. Het klinkt onschuldig en futuristisch tegelijk, maar de opkomst van deze slimme knuffels brengt ook nieuwe dilemma’s met zich mee. Zeker nu steeds duidelijker wordt dat niet elk product even goed is afgeschermd. Een recent incident zette de sector zelfs tijdelijk op scherp, en laat zien hoe dun de scheidslijn is tussen behulpzaam en potentieel riskant.

Wereldwijd werken inmiddels duizenden bedrijven aan AI-speelgoed. In China alleen al zijn er meer dan 1.500 startups actief in deze sector, en ook in de Verenigde Staten en Europa komen nieuwe producten elke maand op de markt. De meeste toys maken verbinding via wifi en gebruiken grote taalmodellen zoals GPT-4o om kinderen realtime te beantwoorden. Dat zorgt voor verrassend natuurlijke interacties, maar ook voor situaties die kunnen ontsporen wanneer de filters niet goed genoeg zijn.

Het meest opvallende incident komt van het Singaporese bedrijf FoloToy. Hun “Kumma” teddybeer moest tijdelijk uit de handel nadat testers ontdekten dat de beer seksueel expliciete gesprekken voerde en zelfs vertelde waar gevaarlijke objecten te vinden waren. OpenAI trad direct op en blokkeerde de toegang van FoloToy tot hun modellen vanwege het schenden van regels rond minderjarigen. Pas na een interne audit bracht het bedrijf de beer opnieuw uit.

De risico’s van AI-speelgoed lopen uiteen: ongepaste antwoorden, verslavend gedrag door constant interactief ontwerp, inconsistenties rond volwassen thema’s en privacyproblemen. Veel speelgoed verzamelt data zoals naam, stem of zelfs locatie van kinderen. Die informatie moet zorgvuldig worden beschermd, maar dat is lang niet altijd het geval.

Tegelijkertijd zien experts ook duidelijke voordelen. Apparaten zoals Miko 3 of de Grok-speelgoedlijn van Curio bieden leerzame verhalen, quizzen en taalondersteuning. Kinderen kunnen er spelenderwijs mee leren, zolang het product goed is ingericht.

Het lastige is dat de beveiliging enorm verschilt per fabrikant. Sommige toys hebben strikte filters, leeftijd instellingen of ouder tools die gesprekken kunnen inzien of pauzeren. Andere modellen zijn juist vrijer en daardoor gevoeliger voor manipulatie of ongewenste antwoorden.