Fans woedend op George R.R. Martin na vermoedelijk AI-gebruik in nieuwe Feast for Crows

Sinds begin november is er ophef ontstaan rond de jubileumeditie van A Feast for Crows, het vierde deel in George R.R. Martins fantasyreeks A Song of Ice and Fire. Fans beschuldigen uitgever Penguin Random House en Martins eigen team van het gebruik van kunstmatige intelligentie bij de nieuwe illustraties. De uitgever ontkent, maar online groeit de woede: “Een verraad aan de kunstenaars en aan de wereld van Westeros.”

Zo heeft Daenerys Targaryen mogelijk maar één been in een van de afbeeldingen. Ook is er een christelijk kruis te zien. Dat kan een foutje van een artiest zijn. Of er is meer aan de hand.

Wat vind jij, moet dat kunnen?

De gemoederen laaiden op nadat YouTubers als David Lightbringer en Daniel Greene opmerkten dat de 24 nieuwe kleurenillustraties in de luxe-editie van A Feast for Crows opvallende kenmerken vertonen van AI-gegenereerde kunst. Armen die niet kloppen, vervormde gezichten, zwevende objecten en zelfs een christelijk kruis in een Westeros-scène: het zou allemaal wijzen op fouten die typisch zijn voor generatieve beeldmodellen.

De illustraties, toegeschreven aan kunstenaar Jeffrey R. McDonald, werden gepresenteerd als originele olieverfschilderijen die digitaal werden afgewerkt. Toch vinden veel fans de stijl onnatuurlijk en inconsistent met eerdere delen. Vooral het overmatige gebruik van de kleur blauw, onnauwkeurige details in kleding en het ontbreken van herkenbare familiewapens wekken argwaan.

Hieronder vind je een screenshot uit de video van David Lightbringer. Zegt het maar: AI of niet?

Rehea Golden, artdirector en medewerker van Martins uitgeverij Fever River, verklaarde in een officiële reactie dat er geen AI is gebruikt bij het tot stand komen van de illustraties. “Wij werken nooit, en zullen nooit, bewust samenwerken met AI-generatieve kunstenaars,” schreef ze namens Martins team.

Ook kunstenaar Jeffrey R. McDonald ontkent dat hij AI gebruikte. Volgens hem zijn de schilderijen handgemaakt en later digitaal bewerkt om kleur en compositie te harmoniseren. Hij gaf echter toe dat meerdere mensen bij het productieproces betrokken waren, wat ruimte laat voor speculatie over latere aanpassingen.

Voor veel fans is dat niet genoeg. Op Reddit en X wordt massaal opgeroepen tot transparantie. Sommigen eisen zelfs terugbetalingen van de uitgever, die de editie verkocht als “rijk geïllustreerd met originele kunstwerken”.

De controverse krijgt extra lading omdat George R.R. Martin zelf mede-eiser is in een lopende rechtszaak tegen OpenAI, waarin auteurs klagen dat hun werk zonder toestemming is gebruikt om AI-systemen te trainen. Critici noemen het ironisch dat Martins naam nu verbonden wordt aan een project dat mogelijk zelf profiteerde van AI-technologie.

YouTuber David Lightbringer noemde het “een grote schending van vertrouwen” en riep Penguin Random House op de editie terug te trekken. Daniel Greene ging verder: “Als dit wordt genegeerd, zet het de deur open voor uitgevers om goedkope AI-afbeeldingen te gebruiken in plaats van echte kunst.”

Het schandaal raakt een gevoelige snaar binnen de fan- en kunstgemeenschap. Veel lezers zien A Song of Ice and Fire als een toonbeeld van ambachtelijke wereldbouw en artistieke toewijding. Het idee dat een geautomatiseerd systeem daar een rol in speelt, voelt voor velen als een aantasting van die waarden.

De illustratiecontroverse rond A Feast for Crows laat zien hoe groot de kloof is tussen technologie en traditie in de moderne uitgeefwereld. Zolang Penguin Random House geen gedetailleerde uitleg geeft, lijkt het vertrouwen van fans in toekomstige edities ernstig beschadigd.