Nederland loopt het risico zijn positie als innovatief land op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) kwijt te raken.
Dat blijkt uit recent onderzoek van Google, uitgevoerd door Implement Consulting Group. De onderzoekers stellen dat Nederland aanzienlijk achterblijft bij andere Europese landen als het gaat om investeringen, regelgeving en het aantrekken van technisch talent.
Vicepresident van Google Benelux, Martijn Bertisen, benadrukt dat de Nederlandse houding van "eerst zien, dan geloven" schadelijk kan uitpakken. "Deze voorzichtigheid heeft ons lang gediend, maar in het geval van AI kan het onze groei juist belemmeren," zegt Bertisen tegenover De Telegraaf.
In 2024 ontving Nederland slechts 2,3 procent van het Europese investeringskapitaal voor AI. Dit percentage ligt opvallend laag, zeker gezien de relatief grote omvang van de Nederlandse economie binnen Europa. Ter vergelijking: landen als Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk weten substantieel meer geld aan te trekken, waardoor hun AI-bedrijven sneller groeien en internationaal beter concurreren.
Volgens Constantijn van Oranje, speciaal gezant bij Techleap, is het duidelijk dat Nederland nauwelijks een rol van betekenis speelt binnen het Europese AI-landschap. "Nederlandse start-ups ervaren grote moeite om financiering aan te trekken. Dit belemmert niet alleen hun groei, maar beperkt ook onze nationale economische kansen op de lange termijn."
Naast investeringsproblemen vormen Europese regels een belangrijke hindernis voor AI-bedrijven. Veel bedrijven ervaren de regelgeving als complex, onduidelijk en kostbaar om na te leven. Dit leidt tot vertragingen in innovatie en schaalvergroting. Daarnaast zorgt versnipperde Europese regelgeving ervoor dat Nederlandse bedrijven moeite hebben om grensoverschrijdend te groeien, wat hun concurrentiepositie verder verzwakt.
Een ander kritiek probleem dat uit het rapport naar voren komt, is het gebrek aan voldoende gekwalificeerd technisch talent. Slechts een beperkt aantal Nederlandse studenten kiest voor opleidingen in technologie en informatica, wat leidt tot structurele tekorten op de arbeidsmarkt. Eén op de vijf bedrijven ziet het tekort aan technisch geschoolde werknemers als het grootste obstakel voor verdere groei.
Ondanks deze problemen heeft Nederland nog altijd sterke troeven in handen. Onze digitale infrastructuur behoort tot de beste ter wereld, wat ons land potentieel geschikt maakt als AI-hub binnen Europa. Toch benadrukken onderzoekers dat er snel actie nodig is om deze potentie volledig te benutten.
Als Nederland erin slaagt om investeringen in AI te vergroten en regelgeving beter af te stemmen op innovaties, kan dit jaarlijks €8,1 miljard extra economische groei opleveren. Ook kunnen er ongeveer 53.000 nieuwe banen bijkomen, wat een belangrijke stimulans kan betekenen voor de gehele Nederlandse economie.
Google en Techleap roepen daarom op tot betere samenwerking tussen bedrijven, beleidsmakers, universiteiten en investeerders om van Nederland een serieuze speler te maken op het gebied van kunstmatige intelligentie. "We moeten onze terughoudendheid overboord gooien en durven investeren in de technologie van de toekomst," besluit Bertisen.