Richard Dawkins over AI: 'Bewustzijn? Nee. Indrukwekkend? Absoluut'

Nieuws
maandag, 23 juni 2025 om 6:45
De wereldberoemde evolutiebioloog Richard Dawkins sprak onlangs openhartig over kunstmatige intelligentie. Tijdens een uitgebreid interview liet hij blijken diep gefascineerd te zijn door technologieën zoals ChatGPT. Maar tegelijk waarschuwt hij: “AI klinkt menselijk, maar het begrijpt niets. Het heeft geen bewustzijn.”

AI en de Turingtest: een slim systeem zonder gevoel

Dawkins refereert aan de beroemde Turingtest, die bepaalt of een machine zich zó menselijk gedraagt dat je het verschil niet merkt. Volgens hem slaagt ChatGPT moeiteloos. Toch blijft hij sceptisch.
“Ik heb ChatGPT flink ondervraagd. Het geeft vaak overtuigende antwoorden – maar ik geloof niet dat het echt bewust is.”
Voor Dawkins is bewustzijn meer dan taal nabootsen. Het gaat om voelen, ervaren en begrijpen. Dat ontbreekt volledig bij huidige AI.

“ChatGPT verzint dingen die niet kloppen”

Naast de indrukwekkende gespreksvaardigheid, wijst Dawkins op een zorgwekkend aspect: feitelijke fouten. Zo beweerde ChatGPT dat de genetica Helen Spurway met hem getrouwd was en later zelfs met schrijver Aldous Huxley.
“Het blijft antwoorden geven, zelfs als het fout zit. Alsof het liever iets verzint dan toegeeft het niet te weten.”
Dawkins pleit ervoor om AI toegang te geven tot betrouwbare bronnen zoals Google. Maar dat mag nu niet, uit voorzorg rond veiligheid en desinformatie.

Leven we in een simulatie?

De simulatiehypothese van Oxford-filosoof Nick Bostrom komt ook ter sprake. Die stelt dat ons hele bestaan mogelijk draait in een supercomputer van de toekomst. Dawkins noemt het idee fascinerend en niet te weerleggen.
“Misschien is onze hersencapaciteit wel gekoppeld aan een soort externe cloud. Dat zou verklaren hoe een klein brein zoveel kan.”
Toch blijft hij nuchter: we kunnen dit idee noch bewijzen, noch ontkrachten.

AI is géén verlengstuk van onze genen

Dawkins is bekend om het concept van het ‘extended phenotype’, eigenschappen buiten het lichaam die evolutionair voordeel bieden, zoals een beverdam. AI ziet hij niet als zo’n verlengstuk.
“Tenzij er genen bestaan die programmeurs aanzetten tot het bouwen van specifieke technologie, hoort AI niet bij het genetisch fenomeen.”
Toch erkent hij de groeiende invloed van technologie op menselijk gedrag. De rol van AI wordt steeds ingrijpender.

Conclusie: laat je niet misleiden door de schijn

Hoewel Richard Dawkins AI als een indrukwekkend technologisch hoogstandje ziet, waarschuwt hij voor een fundamenteel misverstand: AI lijkt bewust, maar is dat niet. Het beschikt niet over gevoel, ervaring of zelfbewustzijn, alleen over data en patronen.
“AI klinkt slim, maar het snapt niets echt. Het is een imitatie, geen beleving.”
Zijn boodschap: gebruik AI, maar blijf kritisch. Begrip is iets anders dan nabootsing en dat verschil is cruciaal voor de toekomst van mens en machine.

Populair nieuws