'AI kan ziektes genezen, energieproblemen oplossen en de mensheid naar de sterren brengen'

De CEO van Google DeepMind gelooft dat kunstmatige algemene intelligentie binnen tien jaar realiteit is. Maar hij waarschuwt ook voor geopolitieke risico’s, fouten in waardecreatie en misbruik door kwaadwillenden.

Demis Hassabis, oprichter en CEO van DeepMind, geeft in een uitgebreid interview zijn visie op de toekomst van kunstmatige intelligentie. Volgens hem staan we aan de vooravond van een technologische revolutie die de wereld radicaal kan veranderen.

Hij verwacht dat kunstmatige algemene intelligentie, oftewel AGI, mogelijk al binnen vijf tot tien jaar bereikt wordt. "We zijn ongeveer vijftien jaar onderweg in onze twintigjarige missie om intelligentie te doorgronden en vervolgens te gebruiken om andere problemen op te lossen. En we zitten precies op schema."

Volgens Hassabis is AGI een systeem dat over alle cognitieve vermogens beschikt die mensen ook hebben. "De menselijke geest is het enige bewijs dat algemene intelligentie mogelijk is. Daarom gebruiken we de mens als referentiepunt."

Maar hij benadrukt ook dat we er nog niet zijn. "Vandaag de dag zien we systemen die op sommige domeinen indrukwekkende prestaties leveren, zoals het oplossen van wiskundige olympiadeproblemen. Maar dezelfde systemen maken soms fouten bij eenvoudige rekensommen of het tellen van letters in een woord. Die inconsistentie wijst erop dat het nog geen algemene intelligentie is."

Er is discussie over hoe AGI zijn intrede zal doen. Sommige experts vrezen een plotselinge doorbraak waarbij de eerste ontwikkelaar van AGI direct een enorme voorsprong krijgt. Hassabis noemt dat het hard takeoff-scenario. "Als een systeem zichzelf razendsnel kan verbeteren en sneller versies van zichzelf kan bouwen, dan kan een voorsprong van een paar dagen plotseling een gigantische kloof worden."

Toch denkt hij dat het waarschijnlijker is dat AGI zich stapsgewijs zal ontwikkelen. "Zelfs als de intelligentie er is, hebben we nog altijd fysieke wetten. Robots en fabrieken veranderen niet ineens. Het kost tijd voordat digitale intelligentie invloed heeft op de echte wereld."

Hassabis is uitgesproken over de risico’s van AI. Hij noemt twee concrete gevaren. "Ten eerste kunnen kwaadwillende personen of staten algemene AI-technologie misbruiken voor schadelijke doeleinden. Ten tweede is er het technische risico dat systemen zo krachtig worden dat ze buiten onze controle opereren, tenzij we de juiste veiligheidsmechanismen opbouwen."

Daarom hamert hij op het belang van goede uitgangspunten bij de ontwikkeling van de eerste krachtige systemen. "Welke waarden en normen worden erin gecodeerd? Die reflecteren immers de cultuur van de makers."

Volgens Hassabis wel. "We pleiten al jaren voor slimme regelgeving. Er is duidelijk behoefte aan internationale samenwerking, want deze technologie stopt niet bij landsgrenzen. Maar dat is precies wat nu zo lastig is. De wereldpolitiek is daar op dit moment niet goed op afgestemd."

Hassabis maakt zich zorgen over het gebrek aan structuur in het huidige AI-debat. "De belangrijkste labs kennen elkaar, we praten regelmatig, maar we hebben nog geen duidelijke definitie of grens waar we ons allemaal in kunnen vinden. Dat is gevaarlijk."

Op de korte termijn verwacht Hassabis vooral een productiviteitsboost. "We zien nu al dat tools als AlphaFold het werk van wetenschappers versnellen. Ik denk dat de komende vijf tot tien jaar vooral gaan over mensen die dankzij AI tien keer productiever worden. Dat creëert nieuwe kansen."

Hij vergelijkt het met eerdere technologische revoluties. "Elke keer ontstaan er nieuwe banen die beter zijn. Denk aan de opkomst van het internet of mobiele technologie."

Tegelijk erkent hij dat sommige beroepen fundamenteel menselijk blijven. "Nursing, dus zorg en empathie, dat wil je niet uitbesteden aan een robot. Er zijn menselijke aspecten die AI niet kan vervangen."

Demis Hassabis is duidelijk over wat jonge mensen vandaag moeten doen om zich voor te bereiden op de toekomst. "Dompel jezelf onder in AI-tools. Leer hoe ze werken, hoe je ze moet gebruiken, hoe je ze kunt aanpassen. Begrijp programmeren en STEM-vakken. Word goed in prompt design en fine-tuning. Word een AI-ninja."

Hij benadrukt dat het belangrijk is om technologie niet alleen te consumeren, maar ook te begrijpen. "Zo kun je het maximaal benutten, of je nu onderzoek doet, code schrijft of creatieve content maakt."

Hassabis droomt van een wereld van radicale overvloed. "AGI kan de kernproblemen van de mensheid oplossen: ziektes genezen, nieuwe energiebronnen vinden, betere batterijen ontwikkelen, fusie mogelijk maken, water ontzilten. Als dat lukt, kunnen we de planeet herstellen en zelfs het heelal verkennen."

Maar hij weet ook dat technologische oplossingen niet voldoende zijn. "We weten al hoe we klimaatverandering kunnen aanpakken, maar we doen het niet. De mens is nog steeds gevangen in een zero-sum mentaliteit. Daar moet verandering in komen."

Volgens hem kan de komst van overvloed leiden tot een ander mensbeeld. "We moeten af van het idee dat alles schaarste is. Met AGI en vrije energie kan waterontzilting bijvoorbeeld goedkoop en universeel worden. Dat voorkomt conflicten over schaarse hulpbronnen."

Hassabis ziet een toekomst waarin economische systemen veranderen. "Op een gegeven moment verandert zelfs de waarde van geld. Waarom denken economen daar nog niet serieus over na? Misschien geloven ze niet dat AGI zo dichtbij is."

Hij stelt dat kapitalisme goed heeft gewerkt om vooruitgang te stimuleren. "Maar in een post-AGI samenleving met overvloed is een nieuw economisch model nodig. Daar moeten we nu al over nadenken."

Tot slot benadrukt Hassabis dat AI zelf een uitdaging is, maar ook de sleutel tot het oplossen van andere grote problemen. "Als AI er niet was, zou ik veel somberder zijn over onze toekomst. Maar als we het goed aanpakken, kan het een kracht zijn voor genezing, samenwerking en menselijke bloei."