Waarom AI-geletterdheid op TikTok belangrijker wordt

Sinds kort waarschuwt een groeiende groep makers op sociale media dat de opmars van AI content op TikTok en Instagram veel verder gaat dan enkel kunstige beelden of grappige filters. Hun boodschap: we hebben dringend AI-geletterdheid nodig: niet alleen als luxe, maar als fundament voor hoe we media consumeren en beoordelen, aldus The Verge.

AI-geletterdheid betekent begrijpen wat AI is, hoe het werkt en welke keuzes je hebt als gebruiker. Het gaat om weten wanneer een video of afbeelding door een algoritme is gegenereerd, wanneer data-modellen beslissingen maken, en hoe je de betrouwbaarheid van content kunt inschatten.

Die kennis is belangrijk omdat AI steeds vaker achter de schermen werkt: of het nu gaat om aanbevelingsalgoritmes, contentgeneratie of moderation. Zonder bewustzijn lopen gebruikers het risico om misleid te worden of onbedoeld verkeerde informatie te verspreiden.

Eén van de bekendste stemmen op dit gebied is Jeremy Carrasco. Hij begon op TikTok met het delen van tips om AI-video’s te herkennen: dingen als vreemd bewegende ogen, onrealistische achtergronden of inconsistenties in geluid en beeld. Al snel groeide zijn account uit tot een van de leidende kanalen over AI-bewustzijn.

Carrasco is niet optimistisch over de toekomst, omdat veel geautomatiseerde content niet wordt gelabeld. Dat maakt het moeilijk om te weten wat echt is en wat kunstmatig. Volgens hem ondermijnt dat het vertrouwen in content en tast het de positie van “echte” makers aan.

Het is niet alleen een kwestie van individuele bewustwording. Platformen zelf reageren ook: TikTok kondigde recent aan dat gebruikers binnenkort kunnen instellen hoeveel AI-gegenereerde content ze willen zien in hun feed. Zo krijgt de gebruiker meer regie over de mix tussen echte en automatische content.

Tegelijk worden er educatieve projecten ingericht. TikTok financiert nu bijvoorbeeld content over verantwoord gebruik van AI en het herkennen van AI-gerelateerde video’s.

AI-geletterdheid is inmiddels net zo essentieel als kunnen lezen of internetgebruik; niet alleen voor makers, maar ook voor consumenten en gebruikers. In een wereld waar algoritmes bepalen wat je ziet, moet je kunnen inschatten wat echt is, wat automatisch is en wat gemanipuleerd is. Dat gaat over mediawijsheid, maar ook over ethiek en vertrouwen.

Wie geen grip heeft op AI-mechanismen, loopt het risico onbedoeld bij te dragen aan verspreiding van misinformatie of manipulatie. Tegelijk verliest goede, menselijke creatie zijn waarde: overschaduwd door massa-productie van goedkope, automatische content. Dat heeft gevolgen voor makers, voor het publiek en voor hoe we media vertrouwen.

Als je actief bent op platforms zoals TikTok of Instagram, helpt het om jezelf AI-geletterd te maken. Let op signalen dat content kunstmatig is, controleer bronnen, en oordeel kritisch over wat je ziet. Gebruik instellingen om AI-content te beperken als dat kan.