1 op de 4 Nederlanders shopt met AI: vooral jongeren omarmen ChatGPT en slimme assistenten

Uit het jaarlijkse Retail Report van Adyen blijkt dat één op de vier Nederlanders het afgelopen jaar gebruik heeft gemaakt van een AI-assistent zoals ChatGPT tijdens het shoppen. Dat is een stijging van 57 procent ten opzichte van vorig jaar.

Vooral jongere generaties maken gretig gebruik van kunstmatige intelligentie: 50% van de twintigers en 43% van de dertigers winkelt met hulp van AI. Naarmate de leeftijd stijgt, neemt dit percentage flink af: slechts 14% van de vijftigers en 10% van de zestigers gebruikt AI tijdens het shoppen.

De voornaamste redenen om AI in te zetten zijn snelheid en gemak. Meer dan de helft van de gebruikers (55%) noemt AI handig om snel inspiratie op te doen voor bijvoorbeeld kleding of maaltijden. Ook de overvloed aan informatie op sociale media speelt een rol; evenveel mensen zeggen dat AI hen helpt om door die informatiebrij heen te navigeren. Opvallend is dat 49% van de Nederlanders openstaat voor het doen van aankopen direct via een AI-assistent, mocht die mogelijkheid bestaan.

Toch zijn er ook zorgen. Bijna een kwart van de Nederlanders (24%) vreest voor AI-gerelateerde fraude en digitale oplichting. Deze bezorgdheid leidt ertoe dat een op de vier mensen zegt AI nooit te zullen gebruiken bij het winkelen. Daarnaast vertrouwt 19% AI überhaupt niet, ongeacht het gebruiksdoel. Vooral gepersonaliseerde AI-ervaringen worden als opdringerig ervaren: meer dan de helft van de respondenten stoort zich eraan.

Niet alleen consumenten, maar ook winkeliers omarmen AI steeds vaker. Zo gebruikt momenteel 43% van de Nederlandse retailers AI om frauduleuze transacties te detecteren en tegen te gaan. Dat is een lichte stijging ten opzichte van 39% vorig jaar. Daarnaast is bijna een derde van de winkels van plan om nog meer te investeren in AI, met als doel de veiligheid van betalingen te verbeteren.

Kortom, AI wint snel terrein in de Nederlandse winkelervaring, vooral onder jongere consumenten. Tegelijkertijd groeit de behoefte aan transparantie, vertrouwen en veiligheid — een uitdaging voor zowel retailers als technologieaanbieders.