AI model Centaur voorspelt menselijk gedrag beter dan psychologen

Nieuws
door Thomas
zondag, 06 juli 2025 om 12:00
science
Onderzoekers hebben een bijzonder AI systeem ontwikkeld dat opvallend goed is in het voorspellen van menselijk gedrag. Het systeem heet Centaur en werd getraind op een enorme hoeveelheid gegevens uit de psychologie: in totaal zijn er data gebruikt van 160 verschillende experimenten, waarin maar liefst 60.000 mensen samen meer dan 10 miljoen keuzes maakten.

Nieuwe AI begrijpt hoe we denken en beslissen

Waar gaat het precies om? Centaur is gebouwd op basis van Llama, een bekende open-source taalmodel dat is ontwikkeld door Meta, dat vijf dagen lang is bijgeschaafd met een dataset die “Psych-101” wordt genoemd. Die dataset bevat allerlei informatie over hoe mensen reageren op psychologische taken, zoals gokken, geheugenspelletjes en puzzels. Het doel van de onderzoekers was simpel: kunnen we een AI trainen die net zo goed of beter gedrag kan voorspellen dan klassieke psychologische theorieën?
Het antwoord is ja, en zelfs meer dan dat. Centaur bleek namelijk in 31 van de 32 psychologische taken beter te presteren dan andere modellen. Wat het nog indrukwekkender maakt, is dat het model ook taken aankon waarop het helemaal niet getraind was. Het lijkt dus niet alleen te leren wat mensen doen in specifieke situaties, maar ook hoe ze in het algemeen denken en keuzes maken.

Centaur luidt nieuw tijdperk in voor gedragsonderzoek

De onderzoekers zien in Centaur een nieuwe stap in hoe we menselijke psychologie kunnen bestuderen. In plaats van jarenlang experimenten op te zetten met honderden proefpersonen, zouden wetenschappers in de toekomst een AI zoals Centaur kunnen gebruiken om hypotheses te testen. Zeker voor moeilijk bereikbare doelgroepen of langdurige studies kan dat een enorme tijdswinst opleveren.
Volgens experts is dit werk een veelbelovende richting voor de cognitieve wetenschap. Niet alleen omdat het menselijk gedrag goed nabootst, maar vooral omdat het laat zien dat AI-systemen met de juiste training een waardevolle aanvulling kunnen zijn op bestaande theorieën en methodes.