Vijf voorspellingen voor 2026: digitale controle, soevereine cloud en AI-dreiging

De digitale agenda van organisaties verandert fundamenteel in 2026. Waar de afgelopen jaren vooral draaiden om schaal, snelheid en cloudadoptie, verschuift de focus nu naar controle, soevereiniteit en aantoonbare veerkracht.

Volgens Object First, leverancier van onveranderlijke back-upopslag voor Veeam-omgevingen, is deze omslag geen trend maar een noodzaak. In Nederland en de rest van Europa groeit het besef dat traditionele, reactieve cybersecurity tekortschiet in een wereld van strengere regelgeving, geopolitieke spanningen en AI-gedreven dreigingen.

Organisaties herzien hun digitale fundament. Niet alleen om aanvallen te voorkomen, maar vooral om zeker te zijn van herstel wanneer het misgaat. Data wordt steeds vaker gezien als strategisch kapitaal dat onder eigen controle moet blijven. Die ontwikkeling sluit aan bij bredere bewegingen in Europa, waarin digitale autonomie en vertrouwen centraal staan.

In 2026 maken steeds meer organisaties de overstap van een ‘cloud-first’-strategie naar een ‘control-first’-benadering. Digitale soevereiniteit wordt daarbij een strategisch vraagstuk. Bedrijven willen exact weten waar hun data zich bevindt, wie toegang heeft en onder welk juridisch regime die data valt. Dit geldt niet alleen voor kernsystemen, maar ook voor AI-toepassingen.

Generatieve AI verschuift van publieke modellen naar gecontroleerde, vaak lokaal of regionaal gehoste omgevingen die voldoen aan Europese normen. De vraag naar ‘trusted technology’ groeit snel, vooral in sectoren waar compliance, privacy en continuïteit cruciaal zijn.

Met wetgeving zoals DORA, NIS2, de Data Act en de Cyber Resilience Act ontstaat een nieuw normenkader voor digitale weerbaarheid. Deze regelgeving dwingt organisaties om verder te kijken dan losse beveiligingsmaatregelen. Traceerbaarheid van data, inzicht in datastromen en aantoonbare herstelcapaciteit worden structurele vereisten.

Hoewel regelgeving vaak als verplichting wordt ervaren, zien steeds meer organisaties deze kaders als kwaliteitsstandaard. Investeringen in onveranderlijke back-ups en gecontroleerde herstelprocessen vormen de basis voor aantoonbare compliance én operationele zekerheid.

De tijd van één uniforme cloudstrategie is voorbij. In plaats daarvan kiezen organisaties voor hybride en multi-cloudarchitecturen waarin publieke clouds worden gecombineerd met Europese cloudoplossingen en eigen datacenters. Kritieke data blijft daarbij onder eigen beheer, terwijl flexibiliteit en schaalbaarheid worden benut waar dat verantwoord is.

Met name in sectoren als zorg, financiële dienstverlening en overheid groeit deze gesegmenteerde aanpak uit tot de standaard. Soevereiniteit betekent hier niet afzien van cloud, maar bewuste architectuurkeuzes maken.

De toename van ransomware, supply-chain-aanvallen en AI-gedreven cyberdreigingen maakt duidelijk dat preventie alleen onvoldoende is. Organisaties die in 2026 vooroplopen, zijn degenen die herstel expliciet centraal stellen in hun strategie.

Dat betekent: regelmatig geteste herstelplannen, scenario’s voor volledige IT-uitval en back-ups die bestand zijn tegen misbruik van beheerdersaccounts of netwerkcompromittering. Onveranderlijke opslag is daarbij geen luxe meer, maar een randvoorwaarde voor bedrijfscontinuïteit.

AI introduceert nieuwe risico’s in de gehele digitale keten. Van deepfake-fraude en data poisoning tot situaties waarin geautomatiseerde systemen per ongeluk cruciale data overschrijven of verwijderen. Deze risico’s vergroten de noodzaak om data-integriteit structureel te borgen.

Organisaties investeren daarom vaker in Zero Trust-architecturen, strengere toegangscontroles en back-upstrategieën waarin onveranderlijkheid standaard is ingebouwd. De beveiligingsfocus verschuift van handmatige controles naar geïntegreerde bescherming over de hele lifecycle van data.

2026 markeert een kantelpunt in digitale strategie. Controle, soevereiniteit en herstelzekerheid worden belangrijker dan maximale snelheid of schaal. In een landschap waarin regelgeving, geopolitiek en AI-dreigingen samenkomen, is aantoonbare veerkracht de nieuwe maatstaf voor digitale volwassenheid. Organisaties die hier nu op anticiperen, bouwen niet alleen aan compliance, maar aan duurzaam digitaal vertrouwen.