OpenAI waarschuwt voor enorme AI-kloof op werklvoer

OpenAI meldt vandaag dat werknemers die AI dagelijks inzetten tot zes keer productiever werken dan collega’s die dezelfde tools nauwelijks gebruiken. De nieuwe bedrijfsdata laat zien dat niet toegang, maar gedrag de doorslag geeft in wie voorop loopt in het AI-tijdperk.

In kantoren van New York tot San Francisco tekent zich een duidelijke scheidslijn af. Alle medewerkers beschikken over dezelfde AI-tools en trainingen, maar slechts een deel heeft kunstmatige intelligentie geïntegreerd in het dagelijkse werk. Volgens OpenAI verstuurt de groep intensieve gebruikers, de zogeheten frontier workers, zes keer zoveel berichten naar ChatGPT als de mediane werknemer. Bij technisch werk zoals coderen loopt de kloof zelfs op tot 17 keer.

Bedrijven hebben de tools uitgerold, maar niet iedereen gebruikt ze. Dat maakt volgens OpenAI een nieuw soort verschil zichtbaar. Wie AI dagelijks inzet, leert sneller, automatiseert breder en ontwikkelt vaardigheden die de rest van het team niet ontwikkelt.

Hoewel ChatGPT Enterprise inmiddels meer dan 7 miljoen werkplekken bereikt, blijkt toegang nauwelijks bepalend voor productiviteit. Onder de maandelijkse gebruikers heeft:

Dagelijkse gebruikers laten een heel ander beeld zien. Slechts 3 procent negeert data-analyse en bijna niemand slaat reasoning of search over. OpenAI concludeert dat het verschil vooral ontstaat doordat een kleine groep AI als dagelijkse routine behandelt, terwijl anderen het zien als een experimentele gadget.

Medewerkers die AI breed toepassen, besparen de meeste tijd. Werknemers die AI inzetten voor zeven of meer taaktypes besparen gemiddeld meer dan 10 uur per week. Dat is vijf keer zoveel als werknemers die AI slechts voor enkele taken gebruiken.

Deze groep verbruikt acht keer meer AI-credits en meldt dat zij taken uitvoeren die eerder onmogelijk waren, zoals geavanceerde spreadsheet-automatisering of programmeerwerk. De grenzen van hun functie verschuiven. Voor collega’s die AI zelden aanraken, lijkt die verschuiving juist een bedreiging.

De MIT-studie Project NANDA bevestigt hetzelfde patroon op organisatieniveau. Ondanks 30 tot 40 miljard dollar aan generatieve-AI-projecten ziet slechts 5 procent van de bedrijven daadwerkelijk transformatie. MIT spreekt van de GenAI Divide: een groeiende kloof tussen organisaties die processen herontwerpen met AI en bedrijven die vastlopen in pilots en proof-of-concepts.

Opvallend is dat werknemers in meer dan 90 procent van de bedrijven AI privé gebruiken voor werk, terwijl slechts 40 procent beschikt over officiële zakelijke LLM-abonnementen. Deze schaduw-AI levert vaak meer rendement op dan formele projecten. Het laat zien dat bottom-up experimenteren beter werkt dan top-down innovatie die blijft hangen in beleid en vertraging.

Met name in coderen, schrijven en data-analyse ontstaat een snel groeiende productiviteitskloof. Niet-technische medewerkers schrijven scripts, bouwen interne automatiseringen en lossen problemen op die vroeger bij IT-afdelingen lagen. Daardoor veranderen hun rollen fundamenteel.

Het idee dat AI vooral de zwakste werknemers helpt, klopt volgens OpenAI slechts gedeeltelijk. Het geldt wel voor mensen die AI actief gebruiken. Wie AI mijdt, profiteert nergens van en ziet juist collega’s sneller vooruitgaan.

Frontier-bedrijven genereren per werknemer ongeveer twee keer zoveel AI-berichten als de mediane onderneming. Voor custom GPT-workflows loopt het verschil op tot een factor zeven. Veel bedrijven hebben zelfs nog geen dataconnectoren geactiveerd, waardoor AI geen toegang heeft tot interne systemen.

MIT ziet dat bedrijven met gespecialiseerde externe AI-tools twee keer zo vaak succes boeken als organisaties die alles zelf bouwen. Technologie is niet langer de bottleneck. Organisaties zijn dat wel door gebrek aan data-hygiëne, leiderschap, veranderbeleid en duidelijke workflows.

OpenAI brengt elke drie dagen een nieuwe functie uit. De snelheid overstijgt de absorptiecapaciteit van bedrijven. Contracten en infrastructuur worden in de komende achttien maanden definitief uitgezet. Dat maakt de huidige kloof urgent. Wie nu niet opschaalt, raakt mogelijk blijvend achterop.

Hoewel zowel OpenAI als MIT disclaimerst maken over methodes en zelfrapportages, is één conclusie onmiskenbaar. Toegang tot AI leidt niet automatisch tot adoptie. En adoptie verschilt extreem binnen organisaties die precies dezelfde tools aanbieden.

Negen van de tien werknemers zeggen dat zij mensen nog steeds vertrouwen voor cruciale taken, maar AI heeft volgens hen het eenvoudige werk al gewonnen. De medewerkers die vooroplopen, doen dat niet dankzij exclusieve tools, maar omdat zij iets doen wat hun collega’s nog niet doen: elke dag opnieuw experimenteren.