De experimenteerfase rond generatieve AI is voorbij. Organisaties willen schaal, voorspelbaarheid en aantoonbare bedrijfswaarde. Volgens Kevin Cochrane, Chief Marketing Officer bij Vultr, wordt 2026 het jaar waarin de AI-cloudmarkt volwassen wordt. Hij identificeert zeven trends die de richting van de sector bepalen, van consolidatie en soevereiniteit tot edge-AI en gespecialiseerde hardware.

De markt voor GPU-capaciteit beweegt richting een sterke concentratie. In 2026 zal meer dan 80 procent van het marktaandeel voor NVIDIA- en AMD-GPU’s in handen zijn van een klein aantal neocloud- en alternatieve cloudproviders. De winnaars zijn partijen met kapitaal, schaal en operationele slagkracht. Zij kunnen sneller investeren in nieuwe GPU-clusters en trekken daardoor de meest kapitaalintensieve AI-klanten aan. Providers die één van deze pijlers missen, lopen risico op structurele achterstand.

Waar de soevereine cloud jarenlang vooral een abstract concept was, krijgt het nu praktische invulling. Overheden koppelen hun cloud- en data-initiatieven aan nationale innovatiestrategieën en gaan actiever AI-ecosystemen stimuleren, van start-ups tot academisch onderzoek. Daarmee verandert soevereiniteit van beleidsambitie naar een uitvoerbaar model voor digitale onafhankelijkheid.

De markt verschuift weg van het idee dat alle AI-toepassingen draaien om grote foundation-modellen. Bedrijven kiezen steeds vaker voor compacte, gespecialiseerde modellen die snel te finetunen zijn en aanzienlijk lagere kosten met zich meebrengen. Hiermee worden agentic AI-toepassingen, zoals taakspecifieke agents, schaalbaar en economisch interessant.

De AI-infrastructuur van organisaties wordt steeds diverser. Naast dominante spelers als NVIDIA en AMD groeit de rol van gespecialiseerde processors van onder andere Cerebras en Groq. De echte waarde ontstaat door deze hardware te combineren met open agentic-AI-frameworks en flexibele inferentieplatformen zoals Fireworks en Baseten. Daardoor kunnen bedrijven AI-workloads beter optimaliseren én sneller omzetten in bedrijfsresultaten.

Organisaties realiseren zich dat traditionele neoclouds vaak onvoldoende flexibiliteit bieden voor complexe AI-workloads. De nieuwe categorie ‘alternative hyperscalers’ biedt een alternatief: volledige public-cloudcapaciteit gecombineerd met open ecosystemen, gespecialiseerde AI-diensten en transparantere prijsstructuren. Dit vermindert afhankelijkheid van gesloten technologie en geeft bedrijven meer controle over hun AI-roadmap.

Na jaren van pilots en strategieontwikkeling verschuift de markt naar implementatie op grote schaal. Platform engineering versnelt de integratie van AI in bestaande processen, terwijl ontwikkelaars steeds meer verantwoordelijkheid overnemen van data-analisten. Dankzij diversiteit in chiparchitecturen, open software-ecosystemen en alternatieve hyperscalers dalen risico’s en kosten. 2026 wordt daardoor het eerste jaar waarin enterprise AI echt tastbare succesverhalen oplevert.

Edge-AI wordt minder gezien als generieke technologie en meer als sectorspecifieke oplossing. Denk aan drones met on-device AI die kritieke infrastructuur inspecteren, of industriële sensoren die autonome onderhoudsbeslissingen nemen. Generieke edge-agents blijven toekomstmuziek, maar bedrijven zetten in 2026 wél gerichte, praktische stappen per industrie. Dit maakt edge-AI volwassen en toepasbaar.

De AI-cloudmarkt staat aan de vooravond van een nieuw tijdperk. Consolidatie, heterogene hardware, soevereine infrastructuur en open ecosystemen vormen samen de bouwstenen van een volwassen markt. 2026 wordt het jaar waarin generatieve AI de stap maakt van experiment naar grootschalige bedrijfswaarde en waarin cloudproviders, hardwarefabrikanten en AI-platformen hun posities scherper moeten kiezen dan ooit.