Een van ‘s werelds grootste chipmakers,
AMD, heeft aangekondigd dat het dit jaar een flinke omzetdaling tegemoet ziet door nieuwe Amerikaanse exportbeperkingen op geavanceerde
AI-chips naar
China. Die maatregelen verplichten chipfabrikanten tot speciale licenties voor verkoop van topchips aan China. AMD
waarschuwt voor een impact van $1,5 miljard op de jaaromzet – een tegenvaller die vooral in de tweede jaarhelft merkbaar zal zijn.
Ook concurrent Nvidia moest om dezelfde reden een forse afschrijving doen van $5,5 miljard. Ondanks deze tegenslag presenteerde AMD verrassend sterke kwartaalcijfers, mede dankzij recordverkopen van AI-processoren, maar de spanningen in de Amerikaans-Chinese chiphandel blijven hoog.
Wat is er gebeurd?
De Amerikaanse regering scherpt de exportregels aan voor geavanceerde AI-chips richting China om te voorkomen dat rivaliserende grootmachten toegang krijgen tot toptechnologie.
Als gevolg daarvan moest AMD in zijn verwachtingen een enorme afboeking opnemen: naar schatting $800 miljoen aan extra kosten, wat de bruto winstmarge met 11 procentpunt drukt. Over het hele jaar verwacht AMD zo 5% minder omzet dan eerder voorzien.
Het bedrijf heeft nu een vergunning nodig om zijn hoogwaardigste AI-chips nog aan Chinese klanten te leveren. AMD’s aandelenkoers, die na de kwartaalwinst even steeg, zakte met ~1% in de nabeurshandel door dit nieuws.
Nvidia, dat een kwart van zijn omzet uit China haalt, kreeg vergelijkbare beperkingen opgelegd en sprak van een $5,5 miljard verliespost in verband met geannuleerde orders en onverkoopbare voorraad. China is goed voor ongeveer 24% van AMD’s omzet, dus het vergunningsplichtig worden van AI-chips raakt AMD’s toekomstige groei aanzienlijk.
Waarom is dit belangrijk?
De stap benadrukt hoe geopolitiek direct invloed heeft op de techsector. AMD en Nvidia domineren de markt voor AI-hardware, en hun groeistrategie leunde op de enorme vraag uit China. Nu die deur deels dichtgaat, vrezen analisten voor afkoeling in de AI-chipmarkt en verstoring van mondiale toeleveringsketens.
De strengere exportregels zijn onderdeel van een breder handelsconflict tussen de VS en China, waarbij technologie als inzet geldt. Washington wil voorkomen dat geavanceerde AI-chips worden ingezet door mogelijke tegenstanders, zelfs als dat betekent dat bedrijven als AMD en Nvidia omzet moeten inleveren.
Dit heeft ook gevolgen voor andere toeleveranciers: zo zijn bedrijven als ASML gebonden aan vergelijkbare beperkingen voor chipmachines. Tegelijk blijft de wereldwijde vraag naar AI-chips onverminderd hoog. Veel cloudreuzen en datacenters blijven investeren in AI-infrastructuur, waardoor AMD’s datacenterdivisie ondanks alles floreert – de omzet uit serverchips steeg afgelopen kwartaal met 57% tot $3,7 miljard. Toch illustreert de situatie hoe overheidspolitiek rechtstreeks bedrijfsstrategieën kan doorkruisen.
Impact op beleid, bedrijven of burgers
Beleid: Deze casus toont de harde lijn van de VS in het beteugelen van China’s AI-ambities. Mocht China tegenmaatregelen nemen of eigen chipontwikkeling versnellen, kan dit leiden tot een steeds verdere technologisch-economische splitsing tussen Oost en West. Overheden elders – waaronder Nederland met ASML – staan voor de keuze om dit strenge Amerikaanse regime te volgen of eigen afwegingen te maken.
Bedrijven: Voor halfgeleiderbedrijven is duidelijk dat geopolitiek risico realiteit is. AMD en Nvidia moeten hun verkoopprognoses bijstellen en zoeken mogelijk nieuwe markten om de Chinese dip op te vangen. Anderzijds ontstaan kansen voor Chinese chipmakers om in het gat te springen. Bedrijven die afhankelijk zijn van AI-chips (cloudproviders, autoproducenten) bestellen nu hals-over-kop extra voorraden om toekomstige tekorten te vermijden.
Burgers: Consumenten merken hier indirect de effecten van. Als de chiptekorten oplopen of prijzen stijgen, kan dit doorwerken in duurdere elektronica en tragere innovatie in AI-producten. Uiteindelijk raken handelsrestricties op hoog niveau ook de gebruiker, via mogelijke vertraging in nieuwe AI-diensten of hogere kosten door verminderde concurrentie.
Internationale context en reactie
De situatie speelt zich af tegen de achtergrond van een mondiale AI-wapenwedloop. Terwijl Amerika restricties oplegt, investeert China miljarden om zelfvoorzienend te worden in chips en AI. Dit AMD-voorbeeld bevestigt de visie van velen dat AI-technologie een strategische pijler is voor economische en militaire macht. Westerse bondgenoten zoals Nederland en Japan werken samen met de VS om de export van kritieke chiptechnologie te beperken, tot ongenoegen van Peking.
Tegelijkertijd hameren Amerikaanse bestuurders erop dat ze hun eigen industrie moeten blijven stimuleren om voorop te blijven lopen. AMD’s sterke verkoop van AI-chips aan cloudreuzen illustreert dat de AI-boom in het Westen doorzet – maar de concurrentie van China zal alleen maar groeien nu dat land wordt gedwongen zijn eigen “Silicon Valley” op te bouwen.
Analisten verwachten dat China via overheidssteun zijn binnenlandse chipsector zal versnellen om de afhankelijkheid van AMD en Nvidia te verkleinen. De komende maanden wordt het spannend of de Amerikaanse maatregelen daadwerkelijk China’s toegang tot topchips beperken, of dat smokkel en omwegen (via derde landen) dit gedeeltelijk ondermijnen – iets waar de nieuwe wetgeving in de VS (zie onderwerp 10) op inspeelt.