Een UCLA-studie toont baanbrekend potentieel van kunstmatige intelligentie in borstkankerscreening. Een nieuwe studie uit de VS toont aan dat kunstmatige intelligentie (AI) in staat is om borstkanker tot 30% eerder te detecteren dan traditionele screenings.
Onderzoekers van het UCLA Jonsson Comprehensive Cancer Center analyseerden bijna 185.000 mammografieën en ontdekten dat AI in staat was om vroege tekenen van zogeheten intervalkankers aan te wijzen – tumoren die zich ontwikkelen tussen twee reguliere controles. Dat is te lezen bij
Science Daily.
Hoe werkt het AI-systeem?
Het onderzochte algoritme, genaamd Transpara, werd getraind op duizenden borstscans. De AI herkende patronen en subtiele afwijkingen die door menselijke radiologen niet werden opgemerkt.
Belangrijke bevindingen uit het onderzoek:
- In 30% van de intervalkankers was er op eerdere scans al een subtiele afwijking zichtbaar
- Radiologen zagen deze tekenen niet; de AI markeerde ze wél
- Het ging om minimale zichtbare tekenen – kleine vlekjes of afwijkingen in weefselpatronen
- Eerder opsporen betekent minder zware behandelingen en betere overlevingskansen
Hoofdauteur dr. Tiffany Yu stelt dat een derde van de onderzochte gevallen mogelijk maanden tot jaren eerder ontdekt had kunnen worden als AI al had meegekeken.
Waarom is dit belangrijk?
De studie levert krachtig bewijs dat AI een rol kan spelen als digitale tweede lezer bij borstkankerscreening.
Belangrijke voordelen van AI bij mammografie:
- Constante alertheid: AI raakt niet vermoeid zoals mensen
- Snellere analyse: binnen seconden miljoenen pixels geanalyseerd
- Hogere precisie: AI ziet subtiele afwijkingen die het menselijk oog mist
- Lagere foutkans: voorkomt dat kanker onopgemerkt blijft
Radiologen blijven essentieel, maar AI biedt een extra veiligheidsschild tegen gemiste diagnoses – vooral belangrijk bij intervalkankers, die vaak agressiever zijn.
Impact op beleid, bedrijven en burgers
Beleid
De bevindingen kunnen directe gevolgen hebben voor borstkankerscreeningsprogramma’s in landen als Nederland, het VK en Zweden.
- AI zou ingezet kunnen worden als standaardhulpmiddel bij bevolkingsonderzoek
- De CE-gemarkeerde software kan sneller worden goedgekeurd
- Mogelijke herziening van screeningstrategieën bij hoogrisicogroepen
Bedrijven
Voor de medische AI-sector is dit een doorbraak:
- Transpara positioneert zich als toonaangevend systeem
- Concurrenten (zoals Google’s Lunit) zullen versneld eigen validatiestudies publiceren
- Producenten van mammografie-apparatuur kunnen AI-integratie standaard maken
- EdTech en HealthTech bedrijven krijgen kansen om trainingen te ontwikkelen voor zorgprofessionals
Burgers
Voor patiënten betekent dit:
- Vroegtijdige diagnose, minder intensieve behandelingen, hogere kans op herstel
- Meer vertrouwen in bevolkingsonderzoek en minder angst voor “gemiste” kanker
- AI als toegankelijke ondersteuning, niet als vervanger van de arts
Toch blijft menselijke beoordeling cruciaal om false positives en overdiagnose te voorkomen. AI is een partner, geen vervanger.
Internationale context: opmars van medische AI
De V.S., Europa en delen van Azië voeren steeds meer proefprojecten uit met AI-ondersteunde screening.
- NHS (VK) overweegt nationale invoering van AI in borstscreening
- Nederland test AI momenteel in pilotvorm in Nijmegen
- WHO ziet potentieel in AI voor lage-inkomenslanden waar radiologen schaars zijn
Deze UCLA-studie versterkt de roep om AI wereldwijd in te zetten – mits zorgvuldig getest en ethisch verantwoord.
Conclusie: AI redt levens – en wint vertrouwen
De inzet van kunstmatige intelligentie bij borstkankerscreening markeert een cruciale stap in de toekomst van de
gezondheidszorg. De cijfers uit deze studie zijn overtuigend: AI ziet wat mensen missen en kan vrouwen eerder helpen.
Het is geen sciencefiction meer – AI wordt een onmisbare partner in preventieve zorg.