China trekt aan de rem in wereldwijde jacht op AI mineralen

De spanning tussen China en de Verenigde Staten is weer flink opgelopen. Waar de strijd eerder draaide om chips en halfgeleiders, is nu een nieuw front geopend: zeldzame aardmetalen. Deze grondstoffen vormen de stille motor achter de wereldwijde AI revolutie. En juist op de export van deze schaarse metalen heeft China nu hard op de rem getrapt.

De Chinese overheid heeft nieuwe exportbeperkingen opgelegd voor cruciale elementen met complexe namen zoals dysprosium, terbium en samarium. Deze metalen zijn onmisbaar voor het produceren van magneten en koelsystemen in AI chips. Het probleem: zo’n 95% van de raffinage vindt plaats in China. Dat betekent dat bijna alle hightech bedrijven ter wereld, van chipfabrikanten tot datacenter bouwers, direct afhankelijk zijn van Chinese export.

De Verenigde Staten reageerden furieus. President Trump dreigde met een importheffing van 100% op Chinese goederen eerder deze week. De markt schrok onmiddellijk: Amerikaanse tech bedrijven verloren samen bijna $1 biljoen aan beurswaarde. Nvidia zag alleen al $230 miljard in rook opgaan. De Nasdaq zelf zakte op vrijdag met zo’n 3,8%.

Ook in Nederland zijn de gevolgen voelbaar. ASML verwacht wekenlange vertragingen bij leveringen, omdat sommige onderdelen via Chinese leveranciers lopen. Analisten waarschuwen dat dit slechts het begin kan zijn van een langere “AI-koude oorlog” tussen de grootmachten.

De onrust op de markt draait niet om AI technologie zelf. Volgens mark experts is de daling vooral het gevolg van angst rondom een escalerende handelsoorlog. Grote AI bedrijven zoals OpenAI, Nvidia en AMD raken steeds sterker financieel verweven door gezamenlijke investeringen. Tegelijkertijd klinken er waarschuwende geluiden uit de financiële wereld: prominente leden in de AI sector waarschuwen voor een bubble. Zo gaf zelfs de CEO van OpenAI, Sam Altman, aan dat AI aandelen mogelijk in een bubbel zitten.