Consumentenbond: Stop met AI-training op Facebook- en Instagram-gegevens

De Consumentenbond heeft samen met zeven andere Europese consumentenorganisaties Meta opgeroepen om te stoppen met het trainen van zijn AI-modellen met openbare gegevens van gebruikers op Facebook en Instagram.

Volgens de organisaties schendt Meta hiermee consumentenrechten en overtreedt het verschillende EU-wetten, waaronder de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Vanaf 27 mei 2025 begint Meta met het gebruiken van openbare content, zoals foto's, video's, teksten en reacties, van volwassen gebruikers in de EU voor het trainen van zijn AI-modellen.

Gebruikers die niet willen dat hun gegevens hiervoor worden gebruikt, moeten vóór 27 mei bezwaar maken via de instellingen van Meta. Als zij dit niet doen, stemt Meta stilzwijgend toe. De Consumentenbond noemt dit "de omgekeerde wereld" en benadrukt dat Meta expliciete toestemming moet vragen voordat het gebruikersgegevens gebruikt. Daarnaast moet het intrekken van die toestemming altijd mogelijk zijn.

Meta verdedigt zijn aanpak door te stellen dat het een "gerechtvaardigd belang" heeft bij het gebruik van openbare gegevens voor AI-training en biedt gebruikers de mogelijkheid om bezwaar te maken via een eenvoudig te vinden formulier. Het bedrijf benadrukt dat het geen privéberichten of gegevens van minderjarigen gebruikt voor deze doeleinden.

Toch is er kritiek op deze aanpak. De Oostenrijkse privacyorganisatie NOYB, geleid door Max Schrems, heeft Meta een 'cease-and-desist'-brief gestuurd en dreigt met een collectieve rechtszaak als het bedrijf doorgaat met zijn plannen zonder expliciete toestemming van gebruikers. NOYB stelt dat Meta's beroep op "gerechtvaardigd belang" ongegrond is en dat het opt-out-mechanisme onvoldoende bescherming biedt voor gebruikers.

In Duitsland heeft de consumentenorganisatie Verbraucherzentrale NRW geprobeerd via de rechter een verbod op Meta's datagebruik voor AI-training af te dwingen, maar de rechtbank in Keulen wees dit verzoek af. Desondanks blijft de discussie over de rechtmatigheid van Meta's praktijken voortduren.

De Consumentenbond heeft de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) en de Autoriteit Consument & Markt (ACM) geïnformeerd over de oproep aan Meta en volgt de ontwikkelingen nauwlettend, samen met de andere Europese consumentenorganisaties.

Gebruikers die bezwaar willen maken tegen het gebruik van hun gegevens door Meta voor AI-training, kunnen dit doen via de instellingen van hun Facebook- of Instagram-account. Het is belangrijk om dit vóór 27 mei 2025 te doen om te voorkomen dat hun gegevens worden gebruikt.