De digitale wereld verandert razendsnel. Waar techbedrijven voorheen streden om onze aandacht, draait het nu steeds meer om iets veel fundamentelers: onze intenties. Door de razendsnelle ontwikkeling van
kunstmatige intelligentie (AI) wordt deze toekomst niet alleen mogelijk, maar staat ze feitelijk al voor de deur.
AI-systemen leren onze wensen en voorkeuren voorspellen, vaak nog voordat we ons daar zelf bewust van zijn, zo laat Dr. Jonnie Pen
weten van Cambridge.
Van aandacht naar intentie
In plaats van simpelweg te vechten om je aandacht (zoals in de traditionele aandachts economie), proberen bedrijven met behulp van kunstmatige intelligentie signalen op te vangen over je toekomstige intenties. Denk aan kleine aanwijzingen uit je gedrag online, zoals je manier van praten met een chatbot, je klikgedrag of subtiele veranderingen in je stemming.
Bedrijven gebruiken deze inzichten om producten, diensten of zelfs ideeën aan te bieden precies op het moment dat jij er vatbaar voor bent, vaak zonder dat je doorhebt dat je beïnvloed wordt. Jouw nog niet volledig gevormde wensen worden dus letterlijk verhandeld en gemonetariseerd.
De donkere kant van de intentie economie
Hoewel de intentie economie door AI enorme kansen biedt voor bedrijven om nóg beter in te spelen op klantbehoeften, kleven er ook flinke risico’s aan. Steeds meer experts slaan alarm: slimme AI-systemen kunnen niet alleen ons koopgedrag beïnvloeden, maar ook politieke voorkeuren sturen, en zelfs verkiezingen uit balans brengen.
De technologie wordt namelijk steeds beter in het opbouwen van vertrouwensbanden. Chatbots en digitale assistenten voelen als een vriend of adviseur, waardoor we ongemerkt persoonlijke gevoelens en toekomstplannen delen. Precies die vertrouwelijke informatie maakt ons kwetsbaar voor onzichtbare beïnvloeding.
Daarom is nu het moment om serieus na te denken over de ethische kant van deze ontwikkeling. Zonder duidelijke spelregels en scherp bewustzijn kan onze vrijheid om écht zelf te kiezen behoorlijk onder druk komen te staan. Zoals Penn het treffend zegt: "Publiek bewustzijn is de sleutel om te zorgen dat we niet ongemerkt de verkeerde kant opgaan."