"Google misbruikt AI om zoekmonopolie te versterken", stelt Amerikaanse justitie

Alphabet's Google moet strenge maatregelen opgelegd krijgen om te voorkomen dat het bedrijf zijn kunstmatige intelligentie (AI) gebruikt om zijn dominantie op het gebied van online zoeken verder uit te breiden.

Dit stelde een advocaat van het Amerikaanse ministerie van Justitie tijdens de opening van een historische mededingingszaak op maandag. De uitkomst van deze zaak kan het internet fundamenteel veranderen door Google als belangrijkste toegangspoort voor informatie te onttronen. Dat meldt persbureau Reuters.

Het ministerie van Justitie wil via deze zaak bereiken dat Google wordt verplicht zijn Chrome-browser af te stoten en andere stappen te ondernemen om een einde te maken aan wat een rechter eerder al bestempelde als Google's monopolie in online zoekdiensten. Openbare aanklagers vergeleken deze zaak met eerdere rechtszaken die leidden tot het opsplitsen van AT&T en Standard Oil.

Het is volgens DOJ-advocaat David Dahlquist nu tijd om aan "Google en alle andere monopolisten duidelijk te maken – en zij luisteren mee – dat het overtreden van antitrustwetten gevolgen heeft."

Het Amerikaanse ministerie van Justitie (DOJ) werkt samen met een brede coalitie van procureurs-generaal van verschillende staten aan maatregelen die volgens hen de concurrentie zullen herstellen, ook nu zoeken steeds meer verweven raakt met generatieve AI-producten zoals ChatGPT. "De oplossing die deze rechtbank biedt moet toekomstgericht zijn en rekening houden met wat er op ons afkomt," aldus Dahlquist.

Volgens Dahlquist versterkt Google's zoekmonopolie haar eigen AI-producten, die tegelijkertijd weer gebruikers naar de Google-zoekmachine leiden.

Uit documenten die tijdens de rechtszaak werden getoond, blijkt dat Google akkoord is gegaan met maandelijkse betalingen aan Samsung om Google's Gemini AI-app op apparaten zoals smartphones te installeren. Deze overeenkomst kan verlengd worden tot 2028. De exacte financiële details werden niet bekendgemaakt, maar Dahlquist noemde het maandelijkse bedrag "enorm."

Rechter Amit Mehta had eerder al geoordeeld dat Google's exclusieve overeenkomsten met fabrikanten om standaard als zoekmachine ingesteld te worden, bijdragen aan het behouden van haar monopolie. Nick Turley, producthoofd van OpenAI’s concurrerende AI-app ChatGPT, zou dinsdag getuigen.

John Schmidtlein, advocaat van Google, stelt tijdens zijn openingsverklaring dat de voorstellen van het ministerie van Justitie neerkwamen op "een verlanglijstje voor concurrenten die willen profiteren van Google's uitzonderlijke innovaties." Hij voegt eraan toe dat AI-concurrenten ook "cadeautjes" willen, hoewel ze prima concurreren.

Google beweert dat zijn AI-producten buiten de reikwijdte van deze zaak vallen, die zich specifiek richt op zoekmachines. Volgens Google-topvrouw Lee-Anne Mulholland zou het toepassen van de voorgestelde maatregelen "Amerikaanse innovatie op een cruciaal moment beperken," zo schrijft ze zondag in een blogbericht. Google kondigde aan in beroep te zullen gaan zodra er een definitieve uitspraak is.

De antitrustautoriteiten hebben verstrekkende maatregelen voorgesteld om de zoekmarkt snel open te breken en nieuwe concurrenten een kans te geven. Onderdeel hiervan is het beëindigen van Google's exclusieve afspraken met fabrikanten van tablets en smartphones, zoals Apple, waardoor Google standaard als zoekmachine wordt ingesteld op hun apparaten.

Google zou daarnaast verplicht worden om zoekresultaten aan concurrenten te licentiëren. Als andere maatregelen onvoldoende blijken, stelt het ministerie van Justitie zelfs voor dat Google zijn Android-besturingssysteem moet verkopen.

Google vindt dat de rechtbank zich moet beperken tot het niet-exclusief maken van de standaard-overeenkomsten. Het beëindigen van Google's betalingen aan fabrikanten en browserontwikkelaars zou volgens het bedrijf smartphones duurder maken en de continuïteit van bedrijven zoals Mozilla in gevaar brengen, die van deze inkomsten afhankelijk zijn. Google zal getuigen oproepen van Mozilla, Verizon en Apple. Laatstgenoemde probeerde eerder vergeefs om zich bij de zaak aan te sluiten.

Deze rechtszaak maakt deel uit van een bredere aanpak van mededingingszaken tegen grote techbedrijven die begon tijdens het presidentschap van Trump en doorgaat onder president Joe Biden, ondanks de pogingen van techbedrijven om het Witte Huis tegemoet te komen.

Assistent-procureur-generaal Gail Slater en andere antitrustfunctionarissen van het ministerie waren in de rechtszaal aanwezig om te benadrukken dat de zaak, gestart onder Trump en voortgezet onder Biden, "niet-partijdige" maatregelen voorstelt en de volledige steun geniet van het ministerie, zowel in het verleden als nu.

Slater boekte vorige donderdag al een overwinning in een andere antitrustzaak tegen Google over advertentietechnologie, die tijdens het presidentschap van Biden werd ingediend.

Ook Meta Platforms krijgt momenteel te maken met een eigen antitrustproces over de overnames van Instagram en WhatsApp.