Nederlanders blijven kritisch over AI: vertrouwen nog laag ondanks groeiend gebruik

Steeds meer Nederlanders gebruiken kunstmatige intelligentie, maar het vertrouwen in de technologie blijft opvallend laag, volgens Accountant.nl. Slechts één op de drie Nederlanders zegt AI te vertrouwen. Dat blijkt uit een groot internationaal onderzoek van de Universiteit van Melbourne en KPMG, uitgevoerd in 17 talen onder bijna 50.000 mensen in 17 landen, waaronder Nederland.

Uit het onderzoek komt naar voren dat 85 procent van de Nederlanders zich zorgen maakt over het gebruik van AI. De grootste angst is dat AI fouten maakt, verkeerde adviezen geeft of wordt gebruikt om nepnieuws te verspreiden. Ook privacy en het gebrek aan controle spelen een rol in het wantrouwen.

Daarnaast vindt 72 procent het lastig om online nog te weten wat echt is en wat nep. Met de opkomst van AI-gegenereerde teksten, afbeeldingen en video’s, zoals deepfakes, wordt het steeds moeilijker om betrouwbare informatie te herkennen.

Hoewel het vertrouwen laag is, wordt AI op de werkvloer juist vaak gebruikt. In Nederland geeft 61 procent van de organisaties aan AI al te gebruiken. Ook maakt 58 procent van de medewerkers er zelf gebruik van.

Toch ontbreekt het op veel plekken aan duidelijke afspraken. 69 procent van de mensen zegt dat hun werkgever geen beleid heeft voor het gebruik van generatieve AI, zoals ChatGPT of Gemini. Slechts 24 procent van de gebruikers heeft hiervoor training gehad. Dat zorgt voor risico’s: meer dan de helft van de gebruikers gaf aan fouten te hebben gemaakt door AI, bijvoorbeeld omdat ze blindelings vertrouwden op de uitkomst.

Nederlanders zijn niet per se tegen AI. Ze willen alleen dat mensen de controle houden. Volgens het onderzoek vindt 77 procent dat AI best mag helpen bij het nemen van beslissingen, maar dat de eindverantwoordelijkheid altijd bij een mens moet liggen.

Ook is er veel steun voor regels. Zo zegt 85 procent AI meer te vertrouwen als er duidelijke wetten en richtlijnen zijn. Een bijna even grote groep (82 procent) vindt dat er strenge maatregelen moeten komen tegen AI die desinformatie verspreidt.

Ondanks de wens voor duidelijk beleid, blijkt dat 9 op de 10 Nederlanders geen idee heeft welke regels er nu al bestaan. Dat wijst volgens de onderzoekers op een groot gebrek aan bewustwording. Het laat ook zien dat overheden en bedrijven meer moeten doen om mensen goed te informeren en op te leiden.

Volgens Frank van Praat van KPMG is de Europese AI-wet (AI Act) een belangrijke stap. Maar alleen een wet is niet genoeg, zegt hij. “Organisaties moeten nu zorgen dat medewerkers weten hoe ze AI op een verantwoorde manier kunnen gebruiken.”

Internationaal gezien scoort Nederland laag als het gaat om vertrouwen in AI. Wereldwijd zegt 46 procent van de mensen AI te vertrouwen, in Nederland is dat slechts 33 procent. Ook als het gaat om kennis en opleiding over AI loopt Nederland achter, vooral vergeleken met opkomende economieën.

Het gebruik van AI groeit snel, ook in Nederland. Maar het vertrouwen blijft laag, vooral omdat mensen zich zorgen maken over fouten, misbruik en een gebrek aan duidelijke regels. Veel Nederlanders willen best met AI werken, maar alleen als ze kunnen vertrouwen op goede wetten, trainingen en menselijke controle.