Ondersteuningspakket voor Zuid-Afrikaanse media door Google na Europees onderzoek

De Zuid-Afrikaanse mededingingsautoriteiten hebben een overeenkomst bereikt met Google, met dochterbedrijf YouTube erbij, over een ondersteuningspakket aan de lokale media. Het gaat om ongeveer 688 miljoen rand (omgerekend circa 40 miljoen USD) dat beschikbaar wordt gesteld voor nationale, community- en niet-Engelstalige media. De middelen zijn bedoeld voor licenties op content, innovatie­subsidies en capaciteits­opbouw. Het akkoord volgt op het onderzoek van de Competition Commission of South Africa naar de dominantie van digitale platformen in de nieuws­distributie, volgens Reuters.

Volgens de commissie was het aandeel van grote wereldwijde digitale platformen in de nieuws­distributie in Zuid-Afrika problematisch geworden voor traditionele media. Onderzoeks­werk liet zien dat platforms zoals Google en YouTube, maar ook andere partijen, de positie van lokale uitgevers onder druk zetten door hun advertentie-inkomsten en zichtbaarheid te beïnvloeden. Het pakket is dus deels een reactie op deze ontwikkeling.

De overeenkomst voorziet in verschillende vormen van ondersteuning: licenties om content van media­organisaties op de platforms te kunnen plaatsen, subsidies voor innovatie in de nieuws­sector, en programma’s om capaciteit op te bouwen, bijvoorbeeld trainingen of technische ondersteuning voor kleinere uitgevers. Eén onderdeel is dat YouTube mediabedrijven helpt bij het beter monetariseren van hun content op het platform. Ook andere platformen zoals TikTok en X worden genoemd in het onderzoek als betrokken partijen.

Google gaf aan dat de investering in lijn is met wat het bedrijf wereldwijd doet om nieuws­partners te ondersteunen. Volgens Google is de taak om de nieuws­industrie aan te passen aan het digitale tijdperk gedeeld door uitgevers, overheid en platforms gezamenlijk.

Voor mediabedrijven in Zuid-Afrika kan dit pakket verlichting bieden in een tijd waarin inkomsten uit traditionele advertentie­kanalen teruglopen en concurrentie van online platformen toeneemt. Het biedt vooral mogelijkheden voor kleinere uitgevers of media in lokale talen die mogelijk minder sterk waren in de online advertentie­markt. Door ondersteuning bij contentlicentie en technische capaciteit kan ook de overgang naar digitale modellen worden ondersteund.

Hoewel het akkoord is gesloten, is nog niet onduidelijk hoe snel het zou worden geïmplementeerd en hoe groot het effect zal zijn voor de individuele mediabedrijven. Welke media precies in aanmerking komen, hoe de selectie gaat, en in welke mate dit leidt tot structurele verbetering van de inkomsten­positie blijven aandachtspunten. Daarnaast blijft het relevant hoe andere dominante platformen zich gaan houden ten opzichte van lokale media.

De commissie heeft het rapport over het onderzoeks­traject ingediend bij de minister van Handel en Industrie, Parks Tau, die het vervolgens zal voorleggen aan het parlement. Het implementatietraject voor het ondersteunings­pakket wordt hiermee in gang gezet.