YouTube lanceert ‘likeness-detectie’ voor makers

YouTube heeft een nieuwe functie gelanceerd waarmee makers kunnen controleren of hun gezicht of stem op ongewenste manier gebruikt is in video’s, meldt TechCrunch. Volgens het artikel kunnen leden van het YouTube Partner Program voortaan foto’s van hun eigen gezicht uploaden zodat het systeem automatisch naar overeenkomsten zoekt in geüploade video’s. Wanneer er een match is, kunnen zij YouTube verzoeken die video te verwijderen. 

De technologie is bedoeld om makers, artiesten en publieke figuren te beschermen tegen deep-fakes of situaties waarin hun gelijkenis wordt gebruikt zonder toestemming. Volgens YouTube is dit vergelijkbaar met het bestaande Content ID-systeem, maar in dit geval gericht op iemands “gelijkenis” in plaats van uitsluitend auteursrechtelijk beschermd werk.

In de afgelopen jaren zijn er steeds vaker video’s verschenen waarin stemmen reageren of gezichten worden gebruikt die niet echt zijn, vaak aangestuurd door AI. Deze zogenoemde synthetic media kunnen reputaties schaden of leiden tot misleiding. YouTube geeft aan dat de nieuwe functie een antwoord is op dit groeiende probleem en een manier om creators meer controle te geven over hoe hun beeld en stem gebruikt worden.

Daarnaast past deze stap in bredere wetgevende ontwikkelingen. Zo is er in de VS inmiddels wetgeving in voorbereiding, onder andere het “NO FAKES Act”, die platforms verplichten tools in te zetten tegen misbruik van iemands gelijkenis door AI. YouTube heeft zich in het verleden positief uitgelaten over zulke wetten.

De functie is beschikbaar voor makers die lid zijn van het YouTube Partner Program: dus niet voor alle gebruikers direct. Makers moeten een foto van zichzelf uploaden, waarna het systeem zoekt naar video’s waarin hun gezicht voorkomt of wordt gebruikt. Als er vermoedelijke ongeautoriseerde video’s zijn, kunnen zij een verzoek tot verwijdering indienen via YouTube’s klachtenproces.

YouTube geeft aan dat hoewel de launch plaatsvindt, het systeem zich nog verder zal ontwikkelen. In latere fases willen zij ook uitbreiding naar andere vormen van “gelijkenis” zoals stem of lichaamshouding. Voorlopig richt het zich vooral op het gezicht en visuele herkenning.

Hoewel het idee veel makers aanspreekt, zijn er ook vragen. Ten eerste: werkt de technologie betrouwbaar genoeg? Fouten bij gezichtsherkenning kunnen leiden tot onterechte verwijderverzoeken of juist missen van echte misbruiken. Ten tweede: de beperking tot gezichten betekent dat stem- of lichaamsovereenkomsten voorlopig minder goed behandeld worden. Ten derde: gebruikersrecht, privacy en vrijheid van expressie blijven relevante thema’s. Wanneer een maker zijn gelijkenis laat scannen, welke gegevens worden precies opgeslagen? En hoe worden foutieve matches behandeld?

Daarnaast is de vraag of de functie buiten grote creators om breed toepasbaar is. Voor kleine makers of publiek figuren geldt dat machtsverhoudingen met platforms vaak ongelijk zijn. Deze tool kan helpen, maar zal niet alle vormen van misbruik voorkomen.

Het lanceren van likeness-detectie door YouTube is een stap in de richting van meer controle voor content creators in de steeds complexere wereld van AI-gegenereerde beelden. Het erkent dat platforms niet alleen contentdiensten zijn, maar ook verantwoordelijkheden dragen voor de veiligheid en rechten van hun gebruikers. Voor makers kan dit nieuwe mogelijkheden geven om hun werk en identiteit te beschermen.

Tegelijk is het duidelijk dat dit nog een begin is: de technologie zal zich moeten bewijzen, en makers, platforms én wetgevers zullen goed moeten samenwerken om misbruik effectief tegen te gaan. In de komende maanden zal het interessant zijn om te zien hoe goed de functie in de praktijk werkt en welke verbeteringen nog volgen.