AI-parkeerhandhaving in Praag wint Europese innovatieprijs

donderdag, 03 april 2025 om 20:55

Tijdens de EIC Summit op 2 april in Brussel is het AI-project CameraCar uit Praag bekroond met de European Innovation Procurement Award 2025. De prijs werd toegekend in de categorie Innovation Procurement Initiative en belicht hoe steden kunstmatige intelligentie slim kunnen inzetten voor efficiëntere parkeerhandhaving én infrastructuurmonitoring.

In de Tsjechische hoofdstad rijden auto's rond met AI-gestuurde camera’s die parkeerovertredingen automatisch detecteren, kentekens scannen en tegelijkertijd de staat van het wegdek analyseren. Het resultaat: een halvering van de handhavingskosten en sterk verbeterde bewijsvoering in bezwaarprocedures.

Hoe werkt de AI-parkeercontrole in Praag?

De kern van het systeem is eenvoudig maar krachtig:

AI-camera’s op voertuigen herkennen automatisch foutparkeerders.
Realtime beeld- en videomateriaal zorgt voor sluitend bewijs.
Het systeem analyseert tegelijk het asfalt, waardoor schade of onderhoudsbehoefte vroegtijdig gesignaleerd wordt.
De technologie is in eigendom van de gemeente – een belangrijk punt volgens de Europese Commissie, die vendor lock-in als risicovol bestempelt.

Het project is ontwikkeld door TSK (Technická správa komunikací) in samenwerking met de Tsjechische startup Iterait. Praag bezit zelf de technologie en voertuigen, wat flexibiliteit en controle op lange termijn garandeert.

Waarom dit relevant is voor Nederlandse steden

Nederlandse gemeenten zoals Amsterdam, Utrecht en Rotterdam maken al gebruik van scanauto’s voor parkeercontrole. Het Praagse systeem laat echter zien dat de inzet van kunstmatige intelligentie de efficiëntie fors kan verhogen én de onafhankelijkheid van externe leveranciers vergroot.

Belangrijke voordelen voor Nederland:

Lagere personeelsdruk: minder parkeerwachters nodig, ideaal in tijden van arbeidskrapte.
Beter juridisch bewijs: AI legt onweerlegbare gegevens vast.
Eigenaarschap over data: gemeenten kunnen hun eigen infrastructuur en handhavingssystemen beheren.
Data voor beleid: de gegenereerde informatie ondersteunt mobiliteitsplanning en onderhoud.

Lees ook

Hoe AI de Toekomst van Mobiliteit Verandert en Verkeerspatronen Transformeert

Hoe AI wordt gebruikt in zelfrijdende auto's: de technologie achter autonome voertuigen

Impact op beleid, bedrijven en burgers

Voor beleidsmakers is het een duidelijk signaal: investeren in slimme technologie kan maatschappelijke uitdagingen oplossen, zoals parkeerdruk en infrastructuurbeheer.

Voor het bedrijfsleven opent dit kansen. Nederlandse startups en technologiebedrijven met expertise in machine learning en computer vision kunnen vergelijkbare oplossingen ontwikkelen of leveren aan gemeenten.

Voor burgers betekent het eerlijkere handhaving. AI werkt consistent en zonder aanziens des persoons. Privacy blijft wel een aandachtspunt. In Praag bleek de aanpak maatschappelijk acceptabel door heldere doelen en lokaal databeheer.

Internationale erkenning voor slimme steden

De toekenning van de Europese innovatieprijs past binnen de bredere strategie van de EU om slimme inkoop (innovation procurement) te stimuleren. Overheden worden aangemoedigd technologie in te kopen die maatschappelijke impact kan maken.

Naast Praag waren ook projecten uit Italië, Spanje en België in de race. Toch trok het Tsjechische initiatief de meeste aandacht vanwege de tastbare resultaten en het directe voordeel voor burgers.

Nederland scoort al goed op slimme mobiliteit – denk aan Amsterdam Smart City en proeven met zelfrijdende shuttles – maar op het gebied van AI-gestuurde handhaving is er nog winst te boeken.

Conclusie: kans voor Nederland om AI in te zetten voor slim parkeren

De prijs voor Praag laat zien dat AI niet alleen toekomstmuziek is, maar nu al praktische, schaalbare oplossingen biedt voor stedelijke problemen. Nederlandse steden kunnen hiervan leren door in te zetten op: