Amerikanen winnen steeds vaker rechtszaken met hulp van ChatGPT

In steeds meer Amerikaanse rechtszalen verschijnt een nieuwe, onverwachte partij: ChatGPT. Waar burgers vroeger noodgedwongen dure advocaten moesten inhuren, kiezen ze nu steeds vaker voor kunstmatige intelligentie om zichzelf te verdedigen.

Het fenomeen, bekend als “pro se litigation”, groeit razendsnel en soms zelfs met verrassend succes.

Een van de opvallendste voorbeelden is Lynn White uit Californië. Toen ze haar huis dreigde te verliezen na een huurconflict, besloot ze ChatGPT en zoektool Perplexity in te schakelen om haar zaak zelf te voeren. Zo beschrijft ze in een interview met de NBC.

De AI hielp haar juridische documenten analyseren, fouten in het vonnis ontdekken en overtuigende teksten opstellen. Het resultaat? White won haar zaak en bespaarde daarmee ruim $55.000 aan boetes en $18.000 aan huurachterstand. “Het voelde alsof ik David was tegen Goliath, maar mijn slinger was AI,” vertelde ze na afloop.

Ook anderen wagen de sprong. Staci Dennett uit New Mexico gebruikte ChatGPT om haar schulden te heronderhandelen en juridische brieven te schrijven. Maar niet iedereen komt er ongeschonden uit. AI systemen hebben de neiging om zaken te verzinnen of citaten te creëren die niet bestaan – zogenaamde “AI-hallucinaties”. Een ondernemer kreeg bijvoorbeeld een boete nadat bleek dat zijn juridische document 11 volledig verzonnen rechtszaken bevatte.

Volgens onderzoeker Damien Charlotin zijn wereldwijd inmiddels meer dan 400 rechtszaken bekend waarin AI fouten zijn ontdekt. Dat zorgt ervoor dat sommige rechters nu eisen dat partijen expliciet vermelden of ze kunstmatige intelligentie hebben gebruikt bij het opstellen van documenten.

Toch zijn er ook genoeg kansen. AI kan juridisch onderzoek versnellen en documenten beter structureren, zolang gebruikers de output kritisch blijven controleren. Non-profitorganisaties zoals Public Counsel geven intussen trainingen aan burgers over verantwoord gebruik van AI in de rechtszaal. Steeds meer juristen verwachten dat dit pas het begin is van een nieuwe revolutie in de advocatuur, een waarin technologie niet langer enkel de assistent is, maar soms ook de advocaat.