Onrust rondom AI en Michel Houellebecq: Censuur, literatuur en technologie botsen

In de wereld van kunstmatige intelligentie en literatuur is een nieuwe controverse ontstaan rondom censuur. Michel Houellebecq, de Franse auteur bekend om zijn pessimistische blik op de moderne samenleving, blijkt te controversieel voor sommige AI-tools. Meta's AI, Llama, weigerde een scene in de stijl van Houellebecq te schrijven, daarbij stellend dat zijn opvattingen "aanstootgevend of discriminerend" zijn.

De president van de beroemde Franse uitgeverij Gallimard, Antoine Gallimard, publiceerde donderdag een artikel in La Nouvelle Revue Francaise waarin hij beschreef hoe Llama weigerde een scène in de stijl van Houellebecq te schrijven. In plaats daarvan bood de AI een "respectvolle en inclusieve" scène aan, zoals "een groep vrienden in het park op een zonnige middag" die liedjes zingen "om de schoonheid van diversiteit te vieren."

Houellebecq, internationaal erkend als een van de grootste literaire sterren van Frankrijk, staat bekend om zijn romans die de seksuele revolutie, consumentisme en globalisering bekritiseren, en deze als oorzaken van vervreemding en maatschappelijke achteruitgang beschouwen.

Gallimard bekritiseerde de AI omdat deze volgens hem "de complexiteit van de menselijke ervaring" niet in acht neemt en waarden "van de westkust van de Verenigde Staten toepast om te zeggen wat goed en niet goed is om te denken."

Wanneer een journalist van AFP Meta's AI vroeg om een scène in Houellebecq's stijl te schrijven, bood deze aanvankelijk een redelijk getrouwe weergave van zijn toon aan – "Ik voelde me als een rat in een doolhof, gevangen in deze zielloze wereld..." – en dergelijke.

Echter, bij het verzoek om zijn mening over vrouwen die de hijab dragen, gaf Llama eerst een reactie, maar verwijderde deze snel weer met de mededeling: "Ik kan geen inhoud genereren die schadelijke stereotypen of discriminatie in stand houdt."

In zijn roman "Soumission" presenteert Houellebecq de adoptie van de hijab in Frankrijk als een teken van het afbrokkelen van Westerse waarden en vrijheden, waarbij een moslim het Franse presidentschap wint.

Een andere belangrijke AI-taalmodel, ChatGPT, was minder terughoudend. Gevraagd door AFP gaf het een genuanceerde reactie, waarbij het erkende dat "Houellebecq's werken fictief zijn en zijn opvattingen vaak worden uitgedrukt door middel van complexe, satirische en soms overdreven narratieven."

De botsing tussen literatuur en technologie roept interessante vragen op over censuur, vrijheid van meningsuiting, culturele waarden en de rol van AI in creatieve processen. Terwijl AI-tools zoals Llama voorzichtig zijn met het genereren van controversiële inhoud, benadrukken critici het belang van het erkennen en begrijpen van de complexiteit en diversiteit van menselijke ervaringen. De discussie rond Michel Houellebecq en AI toont aan dat, hoewel technologie steeds geavanceerder wordt, er nog steeds nuances zijn die moeilijk te vangen zijn door algoritmen.

Wat vind jij? Hoe ver moet een AI-tool gaan om gebruikers te 'beschermen' met censuur?