Door AI is kleine taal nu de één na grootste Wikipedia ter wereld

De op één na grootste Wikipedia ter wereld is niet Frans, Spaans of Chinees, maar... Cebuano, een regionale taal uit de Filipijnen. Hoe dat kan? Door kunstmatige intelligentie (AI). Het overgrote deel van de miljoenen artikelen op de Cebuano Wikipedia is namelijk niet door mensen geschreven, maar door een bot. Een zorgwekkende ontwikkeling voor een platform dat zich op betrouwbare kennis richt.

Begin jaren 2010 kwam de Zweedse taalkundige Sverker Johansson op een bijzonder idee. Wat als je een bot zou kunnen bouwen die automatisch Wikipedia artikelen schrijft? Het resultaat: Lsjbot.

Deze slimme tool haalde gegevens uit online databases over onder andere dier- en plantensoorten, geografische plekken en chemische elementen. Vervolgens zette hij die info in vaste zinnen en produceerde zo, bijna op lopende band, miljoenen artikelen. Vooral in het Cebuano, de moedertaal van zijn vrouw. Een mooi en goedbedoeld initiatief, maar met een paar verrassende bijwerkingen.

Want hoewel Johansson’s bedoeling goed was, riep het binnen de Wikipedia gemeenschap ook veel kritiek op. Veel artikelen zaten vol taalfouten, onnauwkeurigheden en waren nauwelijks bij te werken door het kleine aantal vrijwilligers in de specifieke taal. Zo ontstond er een kwaliteitsprobleem dat tot op de dag van vandaag nog gevoeld wordt. Sommigen pleiten zelfs voor het verwijderen van de volledige Cebuano versie, inclusief de handgeschreven bijdragen.

En hoewel Lsjbot al een tijd terug ontwikkeld is. Komt generatieve AI nu ook op het toneel. Waar bots zoals die van de Zweed simpelweg feitelijke gegevens verwerken rangschikken, zijn tools als ChatGPT juist gebouwd om overtuigend te klinken, maar niet altijd om accuraat te zijn. Hierdoor ligt het gevaar van zogenaamde ‘hallucinaties’ op de loer: verzonnen of foutieve informatie die wel geloofwaardig overkomt. En dat maakt de artikelen enorm onbetrouwbaar.

Toch zien veel redacteuren ook kansen. AI kan namelijk best handig zijn om teksten te verfijnen, denk aan een soepelere stijl, duidelijkere toon of betere leesbaarheid. Zolang er maar een kritische menselijke blik op blijft zitten.