Met de opkomst van generatieve
kunstmatige intelligentie (AI) tools zoals DALL-E, Midjourney en Stable Diffusion is de wereld op zijn kop gezegd. Nog nooit is het zo makkelijk geweest om afbeeldingen en kunstwerken te creëren.
De “human touch” achter de data
Waar voorheen menselijke kunstenaars nodig waren om kunst te maken, kunnen nu complexe algoritmes in enkele seconden tekst omzetten in gedetailleerde beelden. Toch blijft de menselijke invloed op
onverwachte manieren essentieel. Zo zijn datasets waarmee
AI modellen getraind worden samengesteld uit miljarden, door mensen gecreëerde beelden. Deze menselijke bijdrage vormt daarmee de basis van wat AI kan leren en produceren. In die zin kan de technologie alleen iets creëren dat ooit al door mensen is bedacht
De afhankelijkheid op door mensen gemaakte beelden, onthult tegelijkertijd een schaduwzijde. AI weerspiegelt namelijk onbewust menselijke vooroordelen en fouten die in deze datasets aanwezig zijn. Een voorbeeld is dat wanneer deze tools gevraagd worden om een “succesvolle persoon” af te beelden, ze vaak een afbeelding genereren van een witte man, terwijl afbeeldingen van minderheden of vrouwen minder vaak worden geassocieerd met dergelijke beschrijvingen.
Interpretatie
De complexiteit van AI algoritmes betekent ook dat de relatie tussen tekst en beeld niet altijd vlekkeloos verloopt. Modellen zoals Clip Interrogator en Stable Diffusion vertalen de taal naar visuele data en vice versa, maar de gegenereerde beelden kunnen sterk afwijken van de oorspronkelijke beschrijvingen.
Zijn kunstenaars nog wel nodig?
Een ander belangrijk vraagstuk is de ethische implicatie van
generatieve AI. Door de efficiëntie waarmee AI visuele content kan produceren, wordt de toekomst van traditionele creatieve beroepen onzeker. Veel kunstenaars vrezen dat AI hun werk zal vervangen.
Aan de andere kant blijft het de vraag of AI daadwerkelijk creatief kan zijn en nieuwe vormen van kunst kan bedenken. Tot nu toe kunnen modellen afbeelding en kunst in verschillende stijlen realiseren, gebaseerd op wat ze kennen, zoals een boom in de stijl van Picasso of Van Gogh. Een totaal nieuwe stijl bedenken is tot nog toe niet mogelijk.