Nederlandse jongeren veel enthousiaster over AI op de werkvloer

maandag, 25 augustus 2025 om 11:20

AI en leeftijd van werknemers

Jongere werknemers (onder de 35 jaar) zijn het meest enthousiast over AI-toepassingen, maar 49% van hen houdt geen rekening met ethische principes. Dit percentage ligt fors hoger dan bij professionals van 35-55 jaar (35%) en 55 jaar en ouder (24%).

De kloof is complex: jongeren zijn enerzijds innovatiever, maar ook angstiger voor baanverlies door AI (48% tegenover 39% bij 55-plussers) en minder bewust van ethische risico’s.

Organisaties tonen zich over het algemeen voorzichtig in de adoptie van AI, zo blijkt uit het onderzoek. Zo vertrouwt 58% nog altijd op menselijke besluitvorming boven AI, en 30% voert vooraf grondige risicobeoordelingen uit. Tegelijkertijd blijkt dat slechts 25% van de organisaties de maatschappelijke impact van AI meeweegt, ondanks toenemende wetgeving zoals de EU AI Act.

AI regulering

Opvallend is dat 51% strengere AI-regulering wenst, terwijl 44% AI per definitie niet volledig ethisch verantwoord acht. Tot slot laat het onderzoek zien dat de interne communicatie tekortschiet: slechts 52% vindt dat de AI-visie van hun organisatie duidelijk wordt gecommuniceerd.

AI en arbeidsmarkt

Wat voor onderzoeken zijn er in Nederland gedaan naar de invloeden van AI op de arbeidsmarkt en werkvloer? We zetten er een aantal relevante op een rijtje.

1. People at Work 2025 door ADP

Onderzoek van HR- en payrollbedrijf ADP laat zien dat slechts 7% van de werkenden in Nederland zeer bang is dat AI hun baan zal overnemen. Jongeren (18–26 jaar) zijn iets bezorgder (12%) en 15% weet helemaal niet wat de impact van AI zal zijn.

2. UWV: AI en de arbeidsmarkt

Het UWV onderzocht de impact van AI op beroepen en vaardigheden:

AI raakt vrijwel elk beroep en elke sector, met name bij routinematige taken in taal, beeld en data.
Werkloosheid onder jongeren (15–25 jaar) is toegenomen van 6,9% naar 8,8%, een stijging van +1,9 procentpunt, mogelijk mede door AI.
Slechts 6% van de werkgevers verwacht dat AI banen zal kosten; veel werkgevers zien eerder veranderingen dan massaal verlies van werk.

3. SER-advies 'AI en werk: Samen naar een werkende toekomst met AI'

De Sociaal-Economische Raad (SER) geeft vier kernadviezen:

Zet de mens en waardig werk centraal bij AI-implementatie.
Zorg voor regie vanuit de overheid over verdeling, zekerheden en ongelijkheid.
Investeer in scholing, levenslang ontwikkelen en inclusief onderwijs.
Stimuleer AI-innovatie en Europese samenwerking, zeker voor het MKB.

4. CBS: AI-gebruik door bedrijven in Nederland

Volgens de AI-monitor 2024 van het CBS:

In 2024 gebruikte 22,7% van de bedrijven met ≥10 medewerkers AI-technologieën—een stijging van bijna 9 procentpunt ten opzichte van 2023.
De sector 'Informatie en communicatie' loopt voorop met 58% AI-gebruik, gevolgd door financiële dienstverlening (37,4%) en specialistische zakelijke diensten (39,8%).

5. PwC: Groei van AI-gerelateerde banen

Volgens PwC is het aantal banen die AI-kennis vereisen tussen 2018 en 2024 meer dan achtvoudig gestegen (van ~5.000 naar ~47.000). Het aandeel AI-functies steeg van 1,2% naar 1,5% van de totale arbeidsmarkt.

6. Academisch onderzoek

Anna Salomons (Tilburg University) benadrukt dat AI vaak aanvullend is op menselijk werk en vooral creatieve, cognitieve taken raakt, wat hogere beroepsgroepen beïnvloedt.
Internationale academische studies tonen dat AI-vaardigheden loonsvoordelen bieden (gemiddeld +21%) en dat hoogopgeleide non-routinetaken gevoeliger zijn voor automatisering, terwijl AI sommige routinetaken juist loont.
Verder draagt AI bij aan betere matching op basis van vaardigheden via geavanceerde DataOps-modellen, zoals onderzocht in Nederlands-Vlaamse context