EU AI Act zet bedrijven onder druk: nieuwe regels, hoge boetes

Sinds 2 augustus is de Europese AI Act een nieuwe fase ingegaan. Bedrijven die AI systemen aanbieden in de EU, denk aan chatbots zoals ChatGPT, moeten voortaan duidelijk maken voor gebruikers dat het om AI gaat. Die regels gelden niet alleen voor Europese bedrijven, maar ook voor Amerikaanse ondernemingen waarvan AI toepassingen toegankelijk zijn voor EU gebruikers.

De Europese Commissie neemt het serieus: boetes kunnen oplopen tot maar liefst €35 miljoen per incident of 7% van de wereldwijde jaaromzet van het betreffende bedrijf, waarbij het hoogste bedrag telt. In extreme gevallen kan een AI systeem zelfs worden stilgelegd. De wet is van toepassing op zowel “providers” (ontwikkelaars van AI) als “deployers” (bedrijven die AI gebruiken). In de praktijk is dat onderscheid niet altijd even duidelijk.

Voor aanbieders van algemene AI modellen betekent de wet ook extra papierwerk, zij moeten technische documentatie indienen onder de AI act. Denk aan samenvattingen van trainingsdata publiceren en beleid voeren rond copyright en risico’s. AI modellen die al voor 2 augustus op de EU markt waren, hebben tot 2027 om te voldoen aan Europese regels.

Bedrijven die AI beheren moeten bovendien zorgen dat personeel goed getraind is. Die verplichting geldt al sinds 2 februari 2025. Vooral organisaties zonder eigen juridische afdeling zullen waarschijnlijk externe adviseurs moeten inschakelen, wat extra kosten met zich meebrengt.

Wat de wet precies gaat betekenen voor de AI markt in de EU is nog niet helemaal duidelijk. Mogelijk zullen de AI giganten zoals OpenAI en Meta niet helemaal blij zijn met de strenge regels, zij zullen namelijk meer geld moeten stoppen in compliance. Tegelijkertijd ontstaat er wel steeds meer duidelijke wet- en regelgeving wat bedrijven helpt om te plannen op de lange termijn.