CBS: Grote bedrijven lopen voorop met AI-toepassingen en investeren meer in ICT

Bedrijven die kunstmatige intelligentie (AI) gebruiken, zijn gemiddeld groter, investeren aanzienlijk meer in ICT en vragen vaker patenten aan dan bedrijven die geen AI toepassen. Ook hebben ze een hogere toegevoegde waarde. Dat blijkt uit een nieuw verkennend onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) naar de kenmerken van Nederlandse bedrijven die AI-technologie gebruiken.

Volgens het CBS gebruikte in 2024 ruim één op de tien AI-bedrijven (11%) minstens 250 medewerkers. Nog eens 23 procent valt in de categorie middelgrote ondernemingen (50-250 werknemers). Het merendeel (65 procent) bestaat uit kleinere bedrijven met 10 tot 50 werknemers.

Bij bedrijven die géén AI gebruiken, ligt dat beeld heel anders: slechts 3 procent is groot, 16 procent middelgroot en 81 procent klein. Microbedrijven met minder dan tien werknemers zijn buiten beschouwing gelaten.

Het gebruik van meerdere AI-technologieën correleert met de omvang: van bedrijven die vier of meer AI-toepassingen gebruiken, behoort 19 procent tot de grootbedrijven.

Bedrijven die AI inzetten, investeren ook fors meer in digitale infrastructuur. In 2023 stak 79 procent van deze ondernemingen geld in ICT, tegenover 70 procent van bedrijven zonder AI. Vooral de hoogte van de bedragen springt eruit: 14 procent van de AI-gebruikers investeerde meer dan 200 miljoen euro, tegenover slechts 4 procent bij niet-gebruikers. Van alle bedrijven samen ligt dat percentage op 5 procent. Bij bedrijven met vier of meer AI-technologieën loopt dat zelfs op tot 20 procent.

Daarnaast blijken AI-bedrijven vaker deel uit te maken van groepen die patenten aanvragen: 5 procent tegenover 1 procent bij niet-AI-bedrijven. Dat aandeel stijgt verder naar 8 tot 12 procent bij ondernemingen die drie of meer AI-technologieën toepassen.

Ook economisch presteren AI-bedrijven beter. Meer dan de helft van de ondernemingen met AI had in 2023 een toegevoegde waarde van minimaal 10 miljoen euro, terwijl dit bij niet-AI-bedrijven 39 procent was. Bij bedrijven met drie of vier AI-technologieën ligt dat aandeel zelfs tussen 58 en 65 procent. Van de bedrijven die drie AI-toepassingen gebruiken, realiseert bijna één op de vijf een toegevoegde waarde van meer dan 100 miljoen euro.