EU AI Act: wat je moet weten over Europa’s AI regelgeving

Europa zet grote stappen om de innovatie van kunstmatige intelligentie (AI) te bevorderen. Dit doet het door middel van de EU AI Act, wat een baanbrekend wettelijk kader is dat AI in Europa reguleert. Deze wet, die in augustus 2024 in werking trad, heeft als doel innovatie van de technologie te bevorderen door vertrouwen onder burgers te vergroten en duidelijke richtlijnen te bieden aan bedrijven. Dit moet leiden tot bredere adoptie van AI toepassingen binnen de Europese Unie.

De wet is gebaseerd op een risicogebaseerde benadering. Dit houdt in dat AI systemen worden ingedeeld in verschillende categorieën op basis van hun risico’s. Toepassingen met onacceptabele risico’s, zoals sociale scoring en misleidende technieken, worden grotendeels verboden, hoewel er enkele uitzonderingen bestaan. Voor hoogrisico systemen, zoals AI in de gezondheidszorg, infrastructuur en wetshandhaving, gelden striktere eisen. Ontwikkelaars moeten in dat geval kunnen aantonen dat hun systemen voldoen aan normen op het gebied van datakwaliteit, transparantie, en veiligheid.

Een andere categorie betreft middelmatige risico’s, zoals chatbots en generatieve AI modellen. Hier worden transparantie eisen gesteld, zodat gebruikers weten wanneer ze met AI gegenereerde inhoud te maken hebben. Toepassingen met een laag risico vallen grotendeels buiten de regelgeving, maar ontwikkelaars worden aangemoedigd best practices te volgen.

Generatieve AI, zoals ChatGPT, heeft specifieke aandacht gekregen in de EU AI Act. Makers van deze "General Purpose AI" (GPAI) modellen moeten voldoen aan transparantie- en risicobeoordeling eisen, vooral voor krachtige systemen die aanzienlijke risico’s kunnen opleveren.

De implementatie van de wet verloopt gefaseerd tot 2027, waarbij verschillende deadlines zijn ingesteld voor specifieke eisen. De EU AI Act wordt stapsgewijs ingevoerd om bedrijven en toezichthouders voldoende tijd te geven zich aan te passen aan de nieuwe regelgeving. Dit zorgt ervoor dat zowel de technologie als het toezicht zich in lijn met elkaar kunnen ontwikkelen. De eerstvolgende deadline is rond mei 2025, dan worden Codes of Practice geïntroduceerd. Deze richtlijnen bieden concrete hulp aan ontwikkelaars om aan de wet te voldoen en beschrijven hoe risico's het beste kunnen worden beheerd.