Italië pakt AI aan met eigen routekaart voor de toekomst

Italië presenteert een nieuwe wet die kunstmatige intelligentie stevig kadert, maar met een eigen sausje. Premier Giorgia Meloni spreekt over “een Italiaanse manier” om AI te ontwikkelen en te reguleren. Wat betekent dit voor bedrijven, onderzoekers en gewone gebruikers?

Met deze wet is Italië het eerste EU land met een uitgebreid wettelijk kader voor kunstmatige intelligentie. De regels sluiten grotendeels aan op de Europese AI Act, maar voegen striktere nationale bepalingen toe.

Zo riskeren mensen die schadelijke deepfakes of gemanipuleerde AI- content verspreiden celstraffen van 1 tot 5 jaar. Bij misdrijven als fraude of identiteitsdiefstal kunnen de straffen nog zwaarder uitpakken. Italië probeert daarmee dus een duidelijk signaal af te geven aan AI misbruikers.

De wet legt ook een stevige focus op transparantie en menselijk toezicht. Dit geldt voor het gebruik van AI in sectoren als werk, zorg, onderwijs, justitie en sport. Bedrijven en instellingen moeten duidelijk maken hoe hun systemen beslissingen nemen en zorgen voor menselijke controle.

Kinderen onder 14 jaar mogen alleen AI gebruiken met toestemming van hun ouders. Op het gebied van auteursrecht wordt bepaald dat AI creaties alleen bescherming krijgen als er aantoonbare menselijke creativiteit in zit. Zogeheten datamining door AI mag bovendien uitsluitend met niet-gekopieerd materiaal of in erkend wetenschappelijk onderzoek.

Voor de handhaving worden het Agentschap voor Digitale Italië en de Nationale Cybersecurity-autoriteit verantwoordelijk. Zij moeten ervoor zorgen dat de nieuwe regels niet alleen op papier blijven staan. Om innovatie niet te smoren, trekt de overheid tot 1 miljard euro uit voor investeringen in AI-, cybersecurity- en telecombedrijven.

Met deze wet wil Italië laten zien dat het technologie wil omarmen zonder de rechten en belangen van burgers uit het oog te verliezen. De komende jaren zal blijken of deze Italiaanse aanpak een voorbeeld wordt voor de rest van Europa.