Startups uit Silicon Valley worstelen met productie na defensiedoorbraak

Investeringsfondsen uit Silicon Valley en de Amerikaanse defensie-industrie zagen dit jaar hun contracten bij het U.S. Department of Defense (DoD) flink groeien, aldus Reuters.

Bedrijven zoals Anduril Industries, Saronic Technologies en Chaos Industries kregen in 2025 veel aandacht vanwege hun innovatieve drones, autonome vaartuigen en AI-gestuurde wapensystemen. Hun beurswaardering steeg spectaculair. Anduril verdubbelde bijvoorbeeld zijn waardering tot 30 miljard dollar. De hoop is dat ze het gevestigde militaire-industriele complex kunnen uitdagen.

Maar de natuur van defensiecontracten maakt dat het hard is om van prototypes over te stappen naar grootschalige productie. Kleine opdrachten worden in rap tempo toegekend. Grootschalige productieprogramma’s, met duizenden toestellen of jaarlijkse levering, vereisen echter manufactuurcapaciteit, logistiek en veel bureaucratie. Volgens leidinggevenden van traditionele defensiebedrijven is dat een heel andere wereld dan het bouwen van experimentele prototypes.

De toename van Pentagon-contracten door deze “new-school” defensie-bedrijven is opvallend: hun aandeel ging naar ongeveer 1,3 procent in de eerste drie kwartalen van 2025, van 0,6 procent vorig jaar. Toch hebben grote contracten voor nu vooral bij de gevestigde “primes” terechtgekomen. Bedrijven als Lockheed Martin, Boeing, of RTX houden circa 92 procent van alle Pentagon-contracten.

Veel startups klagen over lange doorlooptijden, strenge eisen en complexe processen. Een prototypecontract van 10 tot 30 miljoen dollar, gebruikelijk voor eerste leveringen, is iets anders dan een grootschalig project met productie- en leveringsplannen over meerdere jaren. Volgens een manager bij een hypersonisch vliegtuigproject is de “volgende muur” voor veel bedrijven de bureaucratie van contractbeheer en certificering.

Toch ontstaan er ook allianties: grote defensiebedrijven en de nieuwkomers lijken stilaan samen te werken. Bijvoorbeeld de samenwerking tussen een startup en een marinescheepsbouwer om autonome vaartuigen te bouwen. Of Allianties tussen drone-bouwers en industriële reuzen. Deze samenwerkingen kunnen de kloof overbruggen: de innovatie en snelheid van startups, gekoppeld aan de productiecapaciteit en ervaring van traditionele bedrijven.

Sommige leiders noemen de situatie een kantelpunt: de gevestigde orde staat onder druk, en wachten op nieuwkomers kan een valkuil zijn. Tegelijk waarschuwen zij dat de defensie-industrie niet 10 tot 20 nieuwe “primes” kan herbergen; er is simpelweg te weinig werk voor iedereen.

De opkomst van tech-startup-defensiebedrijven markeert een breuk met hoe wapens en defensiemateriaal traditioneel worden ontwikkeld. Innovatie, AI, en autonome systemen zijn nu aantrekkelijk voor grote overheidsbudgetten.

Toch blijft de stap van innovatieve prototypes naar betrouwbare grootschalige productie een serieuze test. Wie erin slaagt de bureaucratie, certificering en schaalbaarheid te overwinnen, kan een game changer worden. Wie dat niet doet, blijft steken in pilots en beloftes.

De komende jaren zullen cruciaal zijn: dan blijkt welke bedrijven overleven, welke samenwerken en hoe defensie verandert met technologie, schaal én realisme.