AI drijft wereldwijde chipmarkt, Europa dreigt achter te blijven

woensdag, 12 maart 2025 om 12:42

De wereldwijde halfgeleidermarkt maakt zich op voor een sterk groeijaar dankzij de toenemende vraag naar hoogwaardige chips voor kunstmatige intelligentie (AI). Volgens een recent sectorrapport van ING zal de wereldwijde chipsector in 2025 met circa 9,5 procent groeien. Europa loopt echter het risico minder te profiteren van deze groeigolf, vooral door het ontbreken van grootschalige productie van geavanceerde AI-chips.

Hoogwaardige chips stimuleren groei

De grote drijvende kracht achter de groei van de chipmarkt is volgens ING de explosieve vraag naar chips die worden toegepast in AI-infrastructuur zoals datacenters en servers. Deze gespecialiseerde chips, die grote hoeveelheden data snel en efficiënt kunnen verwerken, kennen dubbelcijferige groeipercentages. Traditionele segmenten zoals chips voor pc's, smartphones en de auto-industrie laten echter aanzienlijk lagere groeicijfers zien.

Sterke positie Nederlandse bedrijven

Nederland neemt een unieke positie in binnen de chipsector dankzij bedrijven als ASML, ASMI en Besi. Deze bedrijven leveren cruciale technologieën voor chipproductie wereldwijd. Zo levert ASML geavanceerde lithografiemachines, terwijl ASMI en Besi gespecialiseerd zijn in processen voor chipproductie en verpakkingsmethoden.

Ondanks deze technologische voorsprong produceert Europa zelf weinig chips voor AI-toepassingen, wat volgens ING leidt tot een gemiste kans voor verdere economische groei.

Europa zet in op onderzoek, minder op productie

Europese instellingen investeren wel actief in onderzoek en ontwikkeling van nieuwe chiptechnologieën. Een voorbeeld hiervan is de recente lening van de Europese Investeringsbank (EIB) aan de Nederlandse chipfabrikant NXP, bedoeld om onderzoek naar innovatieve halfgeleiders voor onder meer elektrische auto's en Internet-of-Things-toepassingen (IoT) te stimuleren. Hoewel dergelijke initiatieven bijdragen aan technologische vooruitgang, ontbreekt volgens ING een duidelijk Europees productiebeleid voor geavanceerde AI-chips.

Techreuzen ontwerpen eigen chips

Een belangrijke verschuiving binnen de markt is dat grote technologiebedrijven zoals Google, Amazon en Microsoft steeds vaker hun eigen chipontwerpen ontwikkelen. Deze bedrijven willen minder afhankelijk zijn van traditionele leveranciers zoals Intel en AMD en richten zich op het produceren van efficiëntere en kosteneffectievere AI-chips voor hun eigen datacenters.

Volgens ING kan dit leiden tot ingrijpende veranderingen binnen de sector en bestaande chipbedrijven dwingen zich snel aan te passen.

VS en Azië profiteren sterker

De Verenigde Staten en Azië profiteren aanzienlijk meer van de AI-gedreven groei in de chipsector. Zo investeert het Taiwanese TSMC, 's werelds grootste chipfabrikant, maar liefst 100 miljard dollar in nieuwe Amerikaanse productiefaciliteiten.

ING noemt dit een belangrijke beleidsmatige overwinning voor de VS en benadrukt dat hierdoor Europa's kansen op het produceren van geavanceerde halfgeleiders verder afnemen.

Geopolitieke spanningen als risico

Hoewel de vooruitzichten voor de halfgeleidermarkt positief zijn, vormen geopolitieke spanningen een aanzienlijk risico. De voortdurende handelsspanningen tussen de Verenigde Staten en China kunnen leiden tot hogere kosten door tarieven en exportrestricties. ING waarschuwt dat dit kan resulteren in vraaguitval, vooral bij Amerikaanse consumenten.

Conclusie

Ondanks deze uitdagingen blijft de mondiale halfgeleidersector volgens ING op de lange termijn gezond en groeit vooral dankzij AI-gerelateerde toepassingen. Europa zal echter extra inspanningen moeten leveren om niet verder achterop te raken en een sterkere positie in deze cruciale markt veilig te stellen.