AI-industrie op een kruispunt: open of gesloten ecosystemen?

In een recente aflevering van de Decoder-podcast praatte de redacteur Hayden Field met Kanjun Qiu, CEO van AI-startup Imbue. Het gesprek draaide om enkele ingrijpende ontwikkelingen in de AI-wereld — onder andere de lancering van Sora, de uitdagingen voor OpenAI, en de spanning tussen open versus gesloten AI-systemen, volgens journalisten van The Verge.

Volgens Qiu bevindt de AI-sector zich in een kritisch stadium. De vraag is niet langer of AI groter wordt, maar welke richting het op zal gaan: het pad van open innovatie en samenwerking, of dat van gecontroleerde en afgeschermde platforms.

De podcast bespreekt hoe OpenAI op DevDay verschillende nieuwe functies onthulde binnen de ChatGPT-omgeving. Tegelijkertijd veroorzaakte Sora, de AI-videoapp, onverwachte controverse. Qiu merkte op dat zelfs de CEO van OpenAI, Sam Altman, verrast leek door het verloop van de introductie, vooral vanwege de juridische, ethische en maatschappelijke reacties.

De Sora-lancering bood een voorbeeld van hoe innovatieve AI-producten snel kunnen botsen met bestaande normen rond auteursrecht, privacy en inhoudscontrole.

Een centraal thema in het gesprek was of de AI-toekomst open of gesloten moet zijn. Qiu pleit voor een model dat meer lijkt op het open internet: waar gebruikers, ontwikkelaars en kleine spelers toegang hebben, kunnen bouwen en innovaties delen. Hij waarschuwt dat een gesloten ecosysteem, waarin enkele grote AI-bedrijven de toegang en regels bepalen, de creativiteit kan afknijpen.

Tegelijk erkent hij dat geslotenheid vaak voortkomt uit pragmatische redenen: veiligheid, intellectueel eigendom, beheersbaarheid en investeringen. In de praktijk zullen bedrijven afwegen hoeveel openheid ze kunnen toestaan zonder zichzelf kwetsbaar te maken.

Tijdens de podcast kwam ook aan de orde hoe AI bedrijven verandert: niet alleen technologisch, maar ook op het niveau van werk en cultuur. Qiu, die zowel oprichter als investeerder is geweest, ziet dat startups tegenwoordig immens veel moeite doen om talent binnen te halen. AI-vaardigheden worden schaars en duur.

Verder wordt de ethische druk groter: gebruikers verwachten niet alleen slimme producten, maar producten die verantwoorde beslissingen nemen, transparant zijn en met respect omgaan met persoonsgegevens.

Als de AI-industrie eenmaal kiest voor gesloten platforms, kan dat leiden tot gecentraliseerde macht over de technologie, regels en toegang. Maar kiest men voor open modellen, dan ligt het risico in fragmentering, beveiligingslekken of misbruik.

Volgens Qiu moeten leiders in AI, zoals startup-directeurs en investeerders, nadenken over de systemen die ze nu bouwen. “We ontwerpen eigenlijk de infrastructuur van de komende decennia,” zei hij.

De podcast laat zien dat AI niet langer een kwestie is van technische vooruitgang, maar van bestuurlijke keuzes: wie mag groeien, wie mag meebouwen, en welke regels gelden. De komende jaren zullen bepalend zijn voor welke visie zich doorzet: open of gesloten.