Wikipedia heeft minder bezoekers door AI

Wikipedia meldt dat het aantal mensen dat de encyclopedie bezoekt sinds vorig jaar is gedaald, en het wijt dat aan de opkomst van AI-gegenereerde zoekresultaten en korte video’s op sociale platforms. Een blogpost van de Wikimedia Foundation geeft aan dat steeds meer zoekopdrachten direct worden beantwoord door AI-samenvattingen in zoekmachines, waardoor bezoekers minder vaak doorklikken naar de volledige pagina’s, volgens TechCrunch.

Tussen maart en augustus dit jaar gingen de menselijke paginaweergaven met ongeveer 8 % omlaag vergeleken met dezelfde periode in 2024.

De verklaring is eenvoudig: wanneer een gebruiker een vraag intypt in Google, Bing of een AI-chatbot, verschijnt vaak direct een beknopt antwoord. Omdat die samenvatting uit Wikipedia of andere bronnen komt, hoeft de gebruiker het artikel zelf niet meer te openen.

Niet alleen worden zoekmachines slimmer, ook sociale media spelen een rol in de afname. Jonge gebruikers halen vaker hun informatie via apps zoals TikTok of Instagram in plaats van via encyclopedieën. Volgens de Wikimedia Foundation leidt dit tot minder directe bezoeken aan websites zoals Wikipedia.

Video’s zijn herkenbaar, snel, en bieden vaak precies de kern van een verhaal, zonder dat de kijker verder hoeft te klikken. In die zin veranderen ze het gedrag van mensen die op zoek zijn naar kennis of achtergrondinformatie.

Wikipedia is van oudsher afhankelijk van bezoek en bijdragen van gebruikers. Minder verkeer betekent mogelijk minder betrokkenheid, minder nieuwe bijdragen en uiteindelijk minder zichtbaarheid van de site. De organisatie waarschuwt dat deze trend het “open web” kan aantasten: het deel van het internet dat vrij en toegankelijk is zonder paywalls of algoritmische beperkingen.

Bovendien wordt de afhankelijkheid van grote zoekmachines en platforms vergroot. Wanneer de meeste antwoorden direct in een zoekresultaat worden gegeven, verliest Wikipedia een stuk van zijn rol als poort naar verder lezen en verdiepen.

De Wikimedia Foundation geeft aan dat zij zich bewust zijn van de veranderingen en bekijken hoe ze de site kunnen aanpassen aan het nieuwe gedrag van gebruikers. Ze benadrukken dat betrouwbare en zorgvuldig samengestelde informatie waardevol blijft, ook in een wereld van snelle AI-antwoorden.

Daarnaast is er aandacht voor het stimuleren van vrijwilligers die artikelen onderhouden en uitbreiden, en voor het vinden van manieren om gebruikers toch aan te moedigen door te klikken en bij te dragen.

De situatie bij Wikipedia maakt duidelijk dat technologische veranderingen grote gevolgen hebben voor hoe mensen kennis zoeken en verspreiden. Het is niet alleen een kwestie van minder bezoek, maar van een wijziging in de rol die websites vervullen in onze informatiemaatschappij.

Voor gebruikers is het raadzaam kritisch te blijven op wat je ziet: een kort antwoord is handig, maar brengt misschien niet de volledige context of nuance. Voor organisaties zoals Wikipedia betekent het een uitdaging om relevant te blijven in een tijdperk waarin “klikloos” zoeken steeds vaker de norm is.