Zo vindt Afrika zijn plek in de AI revolutie

AI lijkt overal, maar niet iedereen profiteert er evenveel van. In Afrika, waar duizenden talen worden gesproken, lopen miljoenen mensen het risico buitengesloten te worden. De reden is simpel: veel van die talen bestaan vooral in gesproken vorm en er is nauwelijks geschreven data beschikbaar om AI systemen mee te trainen. Daardoor worden ze vaak niet meegenomen in tools zoals ChatGPT, die vooral draaien op Engels, Europese en Chinese talen.

Om daar verandering in te brengen is het African Next Voices project gestart, zo deelt de BBC. Onderzoekers verzamelden 9.000 uur aan spraakopnamen in 18 Afrikaanse talen, afkomstig uit landen zoals Kenia, Nigeria en Zuid-Afrika. Met deze datasets kunnen AI modellen eindelijk leren luisteren en antwoorden in talen die tot nu toe genegeerd werden. Het project kreeg daarbij steun van de bekende Gates Foundation, die er $2,2 miljoen in investeerde.

De bedoeling is dat AI niet alleen leuk of slim klinkt, maar ook echt bruikbaar wordt in het dagelijks leven van miljoenen of zelfs miljarden mensen. Een goed voorbeeld is AI Farmer, een app die boeren in hun eigen taal advies geeft over gewassen of hoe ze insecten kunnen bestrijden. Voor veel Afrikaanse gemeenschappen kan dat het verschil maken tussen een slechte of een goede oogst. Door meer talen toe te voegen worden minder boeren gediscrimineerd en kunnen ze betere oogsten realiseren.

Toch gaat het niet alleen om gemak of efficiëntie. Als talen verdwijnen uit digitale systemen, verdwijnt er veel meer: een stuk cultuur, geschiedenis en zelfs manieren van denken die diep in een taal verborgen zitten. Zonder projecten zoals die van African Next Voices dreigt die rijkdom verloren te gaan. Door AI te trainen op Afrikaanse talen, krijgen miljoenen mensen toegang tot technologie in hun eigen woorden. En dat is misschien wel de meest waardevolle innovatie van allemaal.