Zelf een GPT lokaal trainen: de ultieme beginnersgids

vrijdag, 19 september 2025 om 8:00

Steeds meer mensen willen een eigen AI-model draaien op hun laptop of server. Een lokaal getraind GPT-model geeft je controle, privacy en flexibiliteit. In deze uitgebreide gids leer je stap voor stap hoe je een GPT of ander Large Language Model (LLM) lokaal kunt trainen en gebruiken.

Let op: het gaat hier vooral om je kennis te laten maken met hoe je aan de slag kunt. Het helemaal zelf doen komt met een hoop voordelen, maar dit artikel is slechts een begin. Wil je meer houvast? Dan kun je ook starten met een eigen GPT met ChatGPT.

Waarom een GPT lokaal trainen?

Een lokaal GPT-model heeft grote voordelen:

Privacy: jouw data blijft bij jou, zonder cloud-afhankelijkheid.
Volledige controle: je bepaalt zelf hoe en waarop je model getraind wordt.
Offline gebruik: handig in omgevingen zonder stabiele internetverbinding.
Kostenbesparing: geen API-kosten, alleen hardware en energie.

Maar er zijn ook nadelen: je hebt sterke hardware nodig, kennis van Python en machine learning, en je bent zelf verantwoordelijk voor onderhoud en updates.

Wat heb je nodig voor lokaal trainen?

Hardware

GPU met CUDA-ondersteuning (NVIDIA is de standaard).
VRAM: minimaal 12–24 GB voor kleine modellen, 40–80+ GB voor grote modellen.
RAM: minstens 32 GB, liever 64 GB of meer.
Opslag: honderden GB’s SSD-ruimte voor modellen, data en checkpoints.

Software

Python 3.10 of 3.11.
Bibliotheken zoals Hugging Face Transformers, Accelerate, PEFT, bitsandbytes en TRL.
Voor fine-tuning: frameworks als Unsloth.ai.
Voor inference: llama.cpp, Ollama of GPT4All.

Keuze van het basismodel

Niet elk model mag je zomaar gebruiken. Let goed op de licentievoorwaarden:

LLaMA-modellen van Meta: krachtige, maar met restricties.
GPT-OSS: open-gewichten, geschikt voor lokaal trainen.
Mistral en andere open source-varianten.

Data: verzamelen en voorbereiden

Verzamelen: gebruik domeinspecifieke teksten, klantinteracties of open datasets.
Opschonen: verwijder duplicaten, spellingsfouten en PII (persoonlijke gegevens).
Formaat: meestal in JSONL met instructie-pairs:{ "instruction": "Vertaal naar Engels", "input": "Hallo wereld", "output": "Hello world" }

Hoe train je lokaal een GPT?

1. Fine-tuning met QLoRA (beste voor beginners)

Train alleen kleine adapterlagen, in plaats van het hele model.
Werkt al op 1 GPU met 24 GB VRAM.
Tutorial: Fine-tuning LLaMA 2 met QLoRA (Datacamp).

2. Continued pretraining

Laat een bestaand model verder trainen op jouw domeindata.
Vereist 2–8 GPU’s.
Handig voor gespecialiseerde taalmodellen (bijv. juridisch of medisch).

3. Alignment (DPO of Constitutional AI)

DPO (Direct Preference Optimization): leer het model betere antwoorden kiezen.
Constitutional AI: laat het model zichzelf corrigeren op basis van ingestelde regels.

Inference: je model lokaal draaien

Na het trainen wil je je model gebruiken. Dit kan via:

Ollama: eenvoudige installatie, draait modellen lokaal.
llama.cpp: snelle C++ implementatie, ideaal voor CPU/GPU.
GPT4All: gebruiksvriendelijke desktopapp met chatinterface.

Met quantisatie (4-bit of 8-bit) kun je de VRAM-behoefte fors verlagen.

Drie recepten voor lokaal trainen

Je kunt beginnen met het trainen van je eigen LLM op verschillende manieren. Hieronder vind je een kort overzicht

	Hardware	Methode	Output
Klein	Laptop met 16–24 GB VRAM	QLoRA fine-tuning	Compact model in jouw stijl
Middelgroot	Server met 2–4 GPU’s	Continued pretraining + SFT	Domeinmodel met langere context
Groot	Cluster of supercomputer	Pretraining vanaf nul	Volledig eigen GPT-architectuur

Voorbeeld: LLaMA-3 fine-tunen met Unsloth + Ollama

Met Unsloth kun je efficiënt fine-tunen. Daarna laad je het model in Ollama:

Installeer Unsloth en Ollama.
Download LLaMA-3 (na goedkeuring).
Maak instructie-data in JSONL.
Fine-tune met QLoRA via Unsloth.
Exporteer naar GGUF-formaat.
Laad en test het model in Ollama.

Resultaat: een eigen AI-chatbot, volledig offline en afgestemd op jouw data.

Veelgemaakte fouten

Te groot model kiezen: probeer geen 70B-model op een laptop met 8 GB VRAM.
Geen licenties checken: kan juridische problemen geven.
Geen deduplicatie: model gaat teksten letterlijk onthouden i.p.v. generaliseren.
Geen evaluatie: je weet niet of je model echt beter is.

Conclusie

Een GPT lokaal trainen is geen speeltje meer: het is toegankelijk voor hobbyisten, startups en bedrijven die privacy en controle belangrijk vinden. Begin klein met QLoRA, bouw ervaring op, en schaal later naar grotere modellen en clusters.

Met tools zoals Hugging Face, Unsloth en Ollama heb je alles in handen om je eigen AI-chatbot lokaal te draaien.