Auteurs dagen Salesforce voor de rechter wegens gebruik van boeken in AI-training

Twee schrijvers, Molly Tanzer en Jennifer Gilmore, hebben een collectieve rechtszaak ingediend tegen Salesforce. Ze beweren dat het techbedrijf hun boeken zonder toestemming heeft gebruikt om zijn AI-modellen te trainen. De aanklacht richt zich op het xGen-platform van Salesforce, volgens Reuters.

Volgens de auteurs zouden hun werk, samen met andere auteursmaterialen, onrechtmatig gekopieerd zijn en betrokken bij de ontwikkeling van taalmodellen. In de klacht wordt gesteld dat Salesforce onder meer “gestolen” data gebruikte, terwijl de CEO zelf eerder kritiek had geuit op andere bedrijven die auteursrechtelijk beschermd materiaal zonder toestemming benutten.

Salesforce heeft voorlopig niet gereageerd op de aanklacht.

De zaak raakt aan bredere debatten over AI en auteursrecht. Steeds vaker klagen schrijvers, uitgevers en andere makers dat techbedrijven hun werk benutten zonder compensatie of transparantie. Dit is al eerder gebeurd: in 2025 bereikte bijvoorbeeld Anthropic een schikking van 1,5 miljard dollar met auteurs die klaagden over ongeautoriseerd gebruik van boeken in AI-training.

De auteurs in deze zaak vragen onder meer dat Salesforce openheid geeft over welke teksten gebruikt zijn, en dat makers eerlijk worden vergoed voor het gebruik van hun intellectuele eigendom.

Interessant is dat CEO Marc Benioff in publieke uitspraken herhaaldelijk heeft benadrukt dat bedrijven verantwoordelijk moeten zijn voor het beschermen van makers en dat het “zeer eenvoudig” zou zijn om auteurs eerlijk te vergoeden: woorden die nu in de rechtszaak als relevante context worden genoemd.

De zaak tegen Salesforce past in een bredere golf van rechtszaken tegen AI-bedrijven die auteurs claimen dat hun werk zonder toestemming is gebruikt. Naast Salesforce worden ook OpenAI, Microsoft en Meta geconfronteerd met soortgelijke claims.

De kern van de juridische twist gaat vaak over het concept “fair use” (billijk gebruik) in de VS: wanneer mag een AI-bedrijf delen van auteursrechtelijk werk gebruiken als input om een nieuw, “transformatief” product te maken? Sommige rechters hebben al bepaald dat AI-transformative toepassingen acceptabel kunnen zijn, maar dat het gebruik altijd zorgvuldig en gecontroleerd moet gebeuren.

De uitspraak in deze zaak kan verstrekkende gevolgen hebben. Moet Salesforce aansprakelijk worden gesteld, dan kan dat drempels opwerpen voor hoe AI-bedrijven toekomstige modellen trainen, en meer nadruk leggen op licenties, transparantie en vergoeding aan auteurs.

Als de rechter in het voordeel van de auteurs beslist, kan Salesforce worden verplicht schadevergoeding te betalen en processen te wijzigen. Tevens kan het een precedent zijn voor andere rechtszaken waarin AI-bedrijven beschuldigd worden van auteursrechtinbreuk.

Als Salesforce wint, kan dat techbedrijven een sterkte zet geven om door te gaan met grootschalige AI-trainingsoperaties: misschien onder strengere voorwaarden. De rechter zal waarschijnlijk kijken naar welke teksten exact gebruikt zijn, hoe groot de inbreng was van die teksten in het model, en of de auteurs schade hebben geleden.

Wat ook gebeurt: de rechtszaak zal het spanningsveld tussen innovatie en auteursrechten verder onder de aandacht brengen. Voor schrijvers en makers is dit een zaak over erkenning, controle en vergoeding. Voor bedrijven is het een test van juridisch risico bij gebruik van grootschalige datasettraining.