Europese AI-startups ontvangen 55% meer investeringen, maar handelsspanningen dreigen het momentum te verstoren

maandag, 14 april 2025 om 21:21

In het eerste kwartaal van 2025 is het vertrouwen in Europese AI-startups flink toegenomen. Venture capital-investeringen stegen met maar liefst 55% ten opzichte van een jaar eerder. Deze kapitaalstroom wijst op een sterke inhaalslag van Europa in de wereldwijde AI-race. Maar tegelijkertijd hangt er een dreiging boven de markt: handelsspanningen tussen de EU en de VS, aangewakkerd door nieuwe Amerikaanse tarieven, dreigen roet in het eten te gooien.

Toch hoor je ook andere geluiden: Nederlandse ondernemers waarschuwen. Europese toptalenten lopen nog steeds weg.

Explosieve groei: Europese AI-startups in trek bij investeerders

Recordstijging van durfkapitaal

Volgens een analyse van Dealroom, gedeeld via Euronews en geanalyseerd door Balderton Capital, is de VC-financiering voor Europese AI-startups in Q1 2025 met 55% gestegen ten opzichte van Q1 2024.

Belangrijke kenmerken van deze groei:

Meeste investeringen gingen naar startups in gezondheidszorg, AI-media, cybersecurity en robotica.
Voorbeeld: ex-Sequoia-partner Matt Miller richtte een fonds van $300 miljoen op in Londen, gericht op Europese AI-startups.
Ook overheden investeren, o.a. via het Europese InvestAI-programma, dat €200 miljard wil mobiliseren.

Europa wordt daardoor steeds aantrekkelijker voor zowel publieke als private investeerders in AI.

Maar... dreigende handelsoorlog kan spelbreker zijn

Tegelijkertijd waarschuwen analisten voor toenemende handelsspanningen. De Amerikaanse regering-Trump kondigde nieuwe tarieven aan op Europese producten. De EU bereidt tegenmaatregelen voor.

Mogelijke gevolgen voor AI-sector:

Terughoudendheid van Amerikaanse investeerders
Belemmering in trans-Atlantische samenwerking
Moeilijkheden bij data-uitwisseling en toegang tot Amerikaanse markten

Paradoxaal genoeg zien sommige Europese investeerders dit als aanjager voor meer Europese onafhankelijkheid. De druk om zelfvoorzienend te worden in AI-ontwikkeling groeit.

Waarom dit moment cruciaal is voor Europa

Europa’s positie in de mondiale AI-wedloop

Jarenlang liep Europa achter op het gebied van tech-investeringen, zeker vergeleken met Silicon Valley of China. Maar de 55% groei suggereert dat Europa bezig is met een inhaalslag:

Meer vertrouwen in Europese AI-startups
Groeiend besef dat AI strategisch essentieel is voor technologische soevereiniteit
Kans op het creëren van nieuwe Europese marktleiders

VC’s zetten vol in op AI als groeibriljant

Venture capital-investeerders zijn selectief – geld gaat naar domeinen waar men snel resultaat verwacht. AI is zo’n domein, en Europese startups weten nu te overtuigen. Dit versterkt:

Werkgelegenheid in tech
Innovatie binnen de EU
Aantrekkingskracht op AI-talent

Lees ook

Europa stopt 20 miljard euro in "AI giga fabrieken"

AI als geopolitiek slagveld: De technologische wapenwedloop tussen het Westen en China

Impact voor beleid, bedrijven en burgers

Beleid: meer investeren én geopolitiek wendbaar blijven

Voor beleidsmakers betekent dit:

Investeringen opschalen in AI-infrastructuur (denk aan AI-gigafabrieken)
Risicobeheersing bij handelsspanningen
Stimuleren van technologische autonomie, o.a. via eigen chips, cloud en open-source AI

Het risico van Amerikaanse tegenwind maakt duidelijk hoe belangrijk zelfstandige innovatiecapaciteit is.

Bedrijven: meer kapitaal, maar ook meer druk

Voor AI-startups en scale-ups:

Meer financieringsmogelijkheden, ook in latere groeifases
Sneller schalen, betere salarissen en internationale groei
Maar ook: druk om te presteren – investeerders eisen tastbare resultaten

Sommige bedrijven focussen meer op de Europese markt om risico’s van een Amerikaans protectionistisch beleid te vermijden.

Burgers: betere producten, meer banen – tenzij spanningen escaleren

Voor burgers zijn de effecten indirect maar belangrijk:

Snellere ontwikkeling van AI-oplossingen, bijvoorbeeld in zorg, mobiliteit en klimaat
Toename in hightech banen
Maar: als handelsoorlogen escaleren, kunnen economische groei en innovatie vertragen

Voor nu overheerst het optimisme – Europa’s AI-segment draait op volle toeren.

Internationale context: Europa eindelijk op de AI-kaart

AI-investeringen wereldwijd

Internationaal groeit de AI-sector overal, maar Europa springt eruit:

In de VS is veel kapitaal naar enkele giganten gegaan (OpenAI, Anthropic)
In Europa is de AI-groei breed gedragen, ondanks krimp in andere techsegmenten
Amerikaanse fondsen (zoals a16z en Lightspeed) richten zich actief op Europa

Samenwerken ondanks spanning

Hoewel Trump en Musk kritisch zijn op Europese techregels, blijkt in de praktijk dat:

Investeerders toch komen
Europese startups zoals Mistral AI internationale aandacht trekken
EU en VS achter de schermen proberen escalatie te voorkomen

Een volledige handelsbreuk zou voor beide kanten nadelig zijn, zeker in een sector zo verweven als AI.

Lees ook

Deze AI video over Trump's handelsheffingen gaat viraal

Chinese techreuzen bestellen voor $16 miljard aan Nvidia AI-chips

Conclusie

Europa beleeft een AI-investeringshausse. De 55% stijging in durfkapitaal toont dat het continent eindelijk serieus wordt genomen als AI-speler. Maar het geopolitieke klimaat blijft broos. Handelsspanningen met de VS kunnen de opwaartse lijn onder druk zetten.

De uitdaging voor Europa: het moment benutten, blijven investeren én zich wapenen tegen externe schokken.