Europa stopt 20 miljard euro in "AI giga fabrieken"

De Europese Unie (EU) heeft een ambitieus plan aangekondigd om haar positie in de wereldwijde kunstmatige intelligentie (AI)-sector te versterken. Dit initiatief omvat een investering van €20 miljard voor de oprichting van vijf AI-gigafabrieken, elk uitgerust met ongeveer 100.000 geavanceerde AI-chips. Deze faciliteiten zijn bedoeld om Europa's concurrentievermogen te vergroten en de technologische kloof met de Verenigde Staten en China te verkleinen. Dat meldt De Tijd.

De EU loopt momenteel achter op de VS en China op het gebied van AI-ontwikkeling. In 2024 produceerden Amerikaanse instellingen 40 invloedrijke AI-modellen, terwijl China er 15 ontwikkelde en Europa slechts drie, alle afkomstig uit Frankrijk. Om deze achterstand in te halen, heeft de Europese Commissie het "AI Continent Action Plan" gelanceerd, gericht op het positioneren van Europa als een toonaangevende speler in de AI-sector.

De geplande gigafabrieken zullen aanzienlijk groter zijn dan de bestaande 13 AI-fabrieken in Europa. Ze zullen elk meer dan 100.000 geavanceerde AI-processors huisvesten en zich richten op baanbrekende innovaties in sectoren zoals gezondheidszorg, biotechnologie, industrie, robotica en wetenschappelijke ontdekkingen. Ter vergelijking: de best presterende huidige AI-fabrieken beschikken over maximaal 25.000 AI-processors.

De EU streeft naar een investering van €20 miljard voor de ontwikkeling van deze gigafabrieken, met kosten variërend van €3 tot €5 miljard per locatie. De financiering zal gedeeltelijk afkomstig zijn van de Europese Investeringsbank, met als doel private investeerders aan te trekken. Daarnaast wordt ingezet op de ontwikkeling van Europese AI-halfgeleiders om de afhankelijkheid van buitenlandse technologie te verminderen.

De bouw en exploitatie van deze energie-intensieve faciliteiten roepen vragen op over duurzaamheid. De EU benadrukt dat de gigafabrieken zoveel mogelijk op groene energie moeten draaien en dat waterrecycling wordt geïmplementeerd om de ecologische voetafdruk te minimaliseren. Critici, zoals Greenpeace, uiten echter bezorgdheid over de potentiële impact op de klimaatdoelstellingen van Europa.

Naast de investeringen in infrastructuur overweegt de Europese Commissie aanpassingen aan de recent goedgekeurde AI-wetgeving. Hoewel de AI Act pas in 2027 volledig van kracht wordt, wordt gekeken naar mogelijke vereenvoudigingen om administratieve lasten voor bedrijven te verminderen. Dit initiatief stuit op kritiek van consumentenorganisaties, die vrezen dat het de bescherming van consumentenrechten kan ondermijnen.

Dit Europese plan volgt op aanzienlijke investeringen in AI door andere wereldmachten. In de Verenigde Staten kondigde president Donald Trump een investering van $500 miljard aan voor de bouw van datacenters en energiecentrales ter ondersteuning van AI-ontwikkeling. China heeft eveneens significante vooruitgang geboekt, met bedrijven zoals DeepSeek die AI-modellen ontwikkelen die concurreren met Amerikaanse tegenhangers, ondanks beperktere hardware.

Met deze strategische investering in AI-gigafabrieken zet de Europese Unie een belangrijke stap om haar positie in de wereldwijde AI-arena te versterken. Door te focussen op geavanceerde infrastructuur, duurzaamheid en samenwerking tussen publieke en private sectoren, streeft Europa ernaar een leidende rol te spelen in de volgende fase van AI-innovatie.