EU negeert toptalent in AI-plan, waarschuwt Nederlandse ondernemer

maandag, 14 april 2025 om 19:30

De Europese Commissie wil met het nieuwe AI Continent Action Plan een wereldleider in kunstmatige intelligentie worden. Maar volgens de Nederlandse AI-ondernemer Jelle Prins mist het plan een cruciale factor: toptalent. “Zonder de slimste koppen blijf je achterlopen,” waarschuwt hij. Zijn kritiek werpt een kritisch licht op een mogelijke zwakke plek in Europa’s AI-strategie.

Wat staat er in het AI Continent Action Plan?

Op 9 april presenteerde de Europese Commissie een groots plan om AI in Europa te versterken. Het bestaat uit vijf pijlers:

Investeringen in AI-infrastructuur, zoals supercomputers en chips.
Toegang tot data en rekenkracht voor onderzoekers en bedrijven.
Ondersteuning van startups via eenvoudiger regelgeving.
Bevordering van vaardigheden en talentontwikkeling.
Publiek-private samenwerking om AI te versnellen.

Concrete plannen zijn onder andere een AI Skills Academy en een investeringspakket van €20 miljard voor AI-gigafabrieken. Het doel: een bloeiend AI-ecosysteem dat kan concurreren met de VS en China.

Jelle Prins: “AI draait niet alleen om regels, maar om mensen”

Jelle Prins, mede-oprichter van de AI-startup Cradle, uscherpe kritiek in BNR’s Grote Tech Show. Volgens hem ontbreekt het in het plan aan échte aandacht voor menselijk kapitaal.

“Er is genoeg talent in Europa, maar het toptalent vertrekt nog steeds naar San Francisco of Londen,” aldus Prins.

De nadruk ligt volgens hem te veel op regulering en infrastructuur, en te weinig op het aantrekken en behouden van toptalent. Cruciale maatregelen – zoals aantrekkelijke visa, hogere salarissen of pan-Europese onderzoekscentra – ontbreken.

Waarom deze kritiek terecht is

De cijfers liegen niet. In 2024 ontwikkelden Amerikaanse partijen 40 invloedrijke AI-modellen, China 15, en Europa slechts 3 – allemaal uit Frankrijk. Dat toont aan: Europa heeft onderzoekers, maar weet ze moeilijk vast te houden.

Zonder maatregelen om talent te binden, profiteren andere regio’s van Europese kennis. Prins vreest dat Europa technologie ontwikkelt waarvan de vruchten elders geplukt worden.

Wat betekent dit voor beleid, bedrijven en burgers?

Voor beleidsmakers

De EU zal haar strategie moeten herzien. Naast regelgeving is een aantrekkelijk innovatieklimaat nodig:

Fiscale voordelen voor AI-bedrijven
Vlottere visa voor topwetenschappers
Meer Europese fellowships en onderzoeksfondsen

Zonder deze aanpassingen loopt de EU het risico dat haar eigen regels talent juist wegduwen.

Voor bedrijven

Bedrijven hebben direct belang bij lokaal toptalent. Vertrekt dat, dan:

Vertragen productontwikkelingen
Daalt concurrentiekracht
Worden teams mogelijk verplaatst naar het buitenland

Meer venture capital en betere waarderingen kunnen helpen om toptalent hier te houden.

Voor burgers

De effecten zijn minder direct, maar op termijn wel voelbaar:

Minder Europese AI-toepassingen voor zorg, mobiliteit of klimaat
Minder high-tech banen
Grotere afhankelijkheid van buitenlandse technologie

Een sterk Europees AI-talentnetwerk vergroot technologische autonomie én innovatiekracht.

Internationale context: talentoorlog in volle gang

De VS en China investeren miljarden in AI-talent. Silicon Valley biedt topsalarissen en aandelen. Ook het VK scoort met initiatieven als het AI Talentvisum.

Europa dreigt klem te komen tussen deze grootmachten. Veel AI-afgestudeerden worden direct gerekruteerd door Amerikaanse techbedrijven. Ondertussen zijn Franse initiatieven zoals Mistral AI zeldzame voorbeelden van lokaal tegengewicht.

Recent kondigde investeerder Matt Miller een fonds van $300 miljoen aan om Europese AI-startups te ondersteunen. Dit soort initiatieven zijn hoopvol, maar nog schaars.

Kan Europa dit tij keren?

Er zijn lichtpuntjes:

AI Skills Academy en Invest EU-programma’s voor talentontwikkeling
Mistral AI als Europees voorbeeld dat toptalent aantrekt
Plannen om AI Act te versoepelen voor startups

Toch blijft de roep om concrete, mensgerichte actie luid. Zolang Europa geen aantrekkelijk alternatief biedt voor Londen of San Francisco, blijft de talentenstroom richting het buitenland gaan.

“The clock is ticking,” waarschuwden Europese investeerders recent.

Als Europa zijn AI-ambities wil waarmaken, moet het zorgen dat de slimste koppen hier willen blijven. Niet alleen regels en machines, maar ook mensen maken het verschil.

Conclusie

Het AI Continent Action Plan laat zien dat Europa de AI-race serieus neemt. Maar zonder toptalent blijft succes uit. De waarschuwing van Jelle Prins is dan ook geen mopperpraat, maar een noodzakelijke reality check.

Wil Europa meedoen aan de AI-top, dan moet het dringend investeren in mensen, niet alleen in machines.