Nederlandse uitgeverij gaat AI gebruiken om boeken naar Engels te vertalen

Veen Bosch & Keuning (VBK), de grootste uitgeverij van Nederland, wil kunstmatige intelligentie (AI) inzetten om een beperkt aantal boeken naar het Engels te vertalen. Voor dit experiment gaat het om minder dan tien titels, allemaal commerciële fictie.

De boeken die vertaald zullen worden zijn allemaal titels waarvoor de Engelse rechten niet zijn verkocht en waarvan ze niet verwachten dat die rechten verkocht zullen worden. De vertaalde teksten zullen daarnaast een redactieproces ondergaan en auteurs moeten ook toestemming geven.

Vanuit verschillende hoeken wordt er met een kritische blik naar de ontwikkelingen gekeken. Critici, zoals Michele Hutchison en David McKay, zijn bezorgd. Hutchison benadrukt dat AI vertalingen vaak vlak over kunnen komen. Daarnaast geeft hij aan dat het creatieve aspect van de oorspronkelijke tekst vaak ontbreekt. McKay vreest daarnaast dat het verwijderen van de menselijke vertaler kan leiden tot onnauwkeurige en misleidende vertalingen.

Ian Giles van de Translators Association van de Society of Authors noemt het nieuws ook zorgwekkend en wijst op een enquête waaruit blijkt dat meer dan een derde van de vertalers werk heeft verloren door generatieve AI. Hij vindt het tegenstrijdig dat VBK menselijke vertalers inschakelt om AI teksten aan te passen, wat de beperkingen van AI-vertaling aantoont.

AI heeft niet alleen de menselijke taal onder de knie. Zo heeft de technologie onderzoekers ook geholpen de taal van potvissen te ontrafelen. Het Cetacean Translation Initiative (CETI) decodeerde een "potvis fonetisch alfabet" met AI ondersteuning. Dit baanbrekende onderzoek, dat verscheen in Nature, onthulde 156 coda types, veel meer dan de 21 die eerder werden aangenomen. De klikpatronen lijken menselijke taalstructuren na te bootsen, wat erop wijst dat potvissen subtiele betekenisverschillen in hun communicatie kunnen overbrengen.

Projectleider Shane Gero bestudeerde bijna 20 jaar het sociale gedrag van deze oceaangiganten in het Caribisch gebied. De bevindingen bieden inzicht in de rijke taalstructuren van potvissen en leggen de basis voor verder onderzoek naar de intelligentie van deze dieren.