AI ontrafelt eiwitstructuren en wint Nobelprijs voor Scheikunde

Waar de zogenoemde “godfathers” van kunstmatige intelligentie (AI) de Nobelprijs voor Natuurkunde ontvingen, heeft ook de scheikunde equivalent een AI tintje. De Nobelprijs voor de Scheikunde 2024 is namelijk toegekend aan drie wetenschappersa voor hun baanbrekende werk met AI.  

David Baker, Demis Hassabis en John Jumper kregen de prestigieuze prijs in handen voor hun belangrijke bijdrage aan het voorspellen en creëren van eiwitstructuren, ook wel de chemische bouwstenen van het leven genoemd.

Het zijn wederom ook Google DeepMind medewerkers die de Nobelprijs winnen. Hassabis en Jumper zijn beiden werkzaam bij het bedrijf en ontwikkelden een AI model genaamd AlphaFold. Dit model is in staat om de driedimensionale structuur van bijna alle bekende eiwitten, ongeveer 200 miljoen, te voorspellen door de aminozuursequenties te analyseren.

Dit was een wetenschappelijke doorbraak in de biochemie, aangezien de complexe structuren van eiwitten jarenlang een groot probleem vormden voor onderzoekers. Met de AlphaFold Protein Structure Database kunnen onderzoekers over de hele wereld nu eenvoudig toegang krijgen tot deze voorspellingen, wat wetenschappelijke vooruitgang in biologie en verwante vakgebieden aanzienlijk versnelt.

Naast de technologische doorbraak van Hassabis en Jumper, werd ook David Baker geëerd voor het ontwikkelen van compleet nieuwe eiwitten die in de natuur niet voorkomen. Deze eiwitten kunnen mogelijk een belangrijke rol gaan spelen in de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen en vaccins.

Het feit dat zowel de Nobelprijs voor Scheikunde als de Nobelprijs voor Natuurkunde dit jaar werden toegekend aan onderzoeken gerelateerd aan AI, toont aan hoe krachtig de technologie kan zijn in het oplossen van complexe wetenschappelijke uitdagingen.

Geoffrey Hinton en John Hopfield werden bekroond met de Nobelprijs voor Natuurkunde 2024 voor hun baanbrekende werk in AI. Hinton, heeft met zijn onderzoek naar neurale netwerken de basis gelegd voor moderne AI systemen. Hopfield ontwikkelde daarentegen een revolutionair netwerk dat patronen kan herkennen, zelfs bij onvolledige informatie. Hun onderzoek heeft geleid tot toepassingen in diverse sectoren, zoals medische beeldanalyse en klimaatmodellering, en ook de bekende tools die inmiddels ondenkbaar zijn, zoals ChatGPT, Dall-e en Midjourney.