Europa riskeert achterstand op AI vergeleken met VS en China

Europa loopt volgens Prins Constantijn van Nederland het risico achterop te raken ten opzichte van de Verenigde Staten (VS) en China op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI). Dit komt doordat de nadruk voornamelijk ligt op het reguleren van de technologie in plaats van het bevorderen van innovatie, waarschuwt hij.

Prins Constantijn is speciaal gezant bij de Nederlandse startup-accelerator Techleap. Hij merkt op dat Europa's ambitie zich vooral lijkt te beperken tot het handhaven van strikte regelgeving. Dit patroon werd eerder gezien bij de invoering van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (GDPR) en zet zich nu voort in de AI sector.

De recent goedgekeurde EU AI Act legt strenge regels op aan AI toepassingen, afhankelijk van hun risiconiveau. Zo moeten generatieve AI systemen in staat zijn om illegale output te voorkomen en moeten ze aangeven wanneer content door de technologie is geproduceerd of wanneer er samenvattingen zijn gemaakt van gebruikte auteursrechtelijk beschermde data. Hoge-impact AI modellen, zoals OpenAI's GPT-4, worden hierdoor onderworpen aan rigoureuze evaluaties en verplichte rapportage van ernstige incidenten.

Prins Constantijn uit zorgen dat deze strikte regelgeving innovatie binnen Europa kan belemmeren, vooral in sectoren zoals gezondheidszorg en medische wetenschap waar gegevensbeperkingen zwaar wegen. Hij wijst op de voordelen van de Amerikaanse markt, die groter en meer verenigd is, met meer vrij stromend kapitaal.

Hij vergelijkt de huidige situatie met de strikte Europese regelgeving rond genetisch gemodificeerde organismen (GMO's), wat leidde tot een stop in Europese ontwikkeling en resulteerde in een afhankelijkheid van geïmporteerde producten.

Een recent rapport van de Europese Rekenkamer benadrukt de noodzaak voor de Europese Commissie om meer te investeren in AI. Dit is cruciaal om te kunnen concurreren met andere landen, zoals de eerder genoemde pioniers op het vlak, Amerika en China. Het rapport wijst op belangrijke uitdagingen, zoals het waarborgen van voldoende investeringen, waar Europa momenteel achterblijft.

De Europese Commissie (EC) heeft plannen gelanceerd om deze kloof te dichten, met programma's zoals Horizon Europe en Digital Europe. Daarnaast wordt gewerkt aan AI Centers of Excellence en Digital Innovation Hubs. Het rapport benadrukt ook het belang van ethische regulering en de ontwikkeling van vaardigheden om AI-technologieën optimaal te benutten.