Nederland voorop in Benelux bij AI-adoptie, maar governance blijft zwakke plek

woensdag, 02 juli 2025 om 7:10

Nederlandse bedrijven gebruiken kunstmatige intelligentie (AI) vaker en op grotere schaal dan hun Belgische buren. Dat blijkt uit het Benelux AI-onderzoek 2025 van solutions-integrator Insight Enterprises onder 133 middelgrote en grote organisaties. Toch worstelen juist Nederlandse organisaties het meest met duidelijke governance-kaders en de integratie van AI in bestaande IT-landschappen.

Nederlandse voorsprong in de praktijk

12 % van de Nederlandse bedrijven heeft AI-oplossingen al op grote schaal in productie, tegen 6 % in België.
7 % heeft AI volledig ingebed in alle bedrijfsprocessen; in België is dit nog 0 %.

Het feit dat Nederlandse organisaties sneller experimenteren en opschalen, wijst volgens Insight op een “doe-cultuur” waarin pragmatiek boven uitgebreid papierwerk gaat. Opmerkelijk genoeg beschikt slechts 45 % van de Nederlandse bedrijven over een formele AI-strategie, terwijl dat in België 52 % is.

Governance en integratie remmen groei

De belangrijkste uitdagingen liggen niet in enthousiasme of budget, maar in de bedrijfsvoering zelf:

Grootste bottlenecks volgens respondenten

Integratie met legacysystemen – 33 % NL / 28 % BE
Onduidelijke governance-kaders – 26 % NL / 30 % BE
Compliance en regelgeving – 13 % NL / 7 % BE

Daarmee blijft governance het pijnpunt. Slechts 46 % van de Nederlandse bedrijven vindt het eigen AI-beleid duidelijk. Certificering kan onzekerheid wegnemen: 80 % zegt dat certificaten het vertrouwen in AI vergroten.

Vertrouwen in autonome beslissingen groeit

28 % van de Nederlandse managers voelt zich “zeer comfortabel” bij AI-beslissingen zonder menselijk toezicht (België: 18 %).
Toch vreest 38 % een black-box-effect door gebrek aan transparantie.

Deze paradox maakt duidelijk dat adoptie sneller gaat dan controlemechanismen. Experts adviseren daarom een parallelle aanpak: technologie uitrollen én governance-richtlijnen direct mee-ontwerpen.

Edge-AI en cloud domineren roadmap

Nederlandse organisaties zetten stevig in op moderne infrastructuur: 54 % ziet edge-AI als cruciaal onderdeel van de technologieroadmap en 37 % prefereert cloudgehoste AI-modellen. Dat percentage ligt in België respectievelijk op 48 % en 30 %.

Wat betekent dit voor de markt?

Versneld competitief voordeel – Bedrijven die nu al op schaal draaien, bouwen een datavoorsprong die moeilijk in te halen is.
Druk op compliance-teams – Nieuwe EU-regulering (AI-Act) vereist aantoonbare governance; hier ligt werk voor juridische en IT-afdelingen.
Vraag naar AI-certificeringen – De roep om onafhankelijke keurmerken groeit en biedt kansen voor gespecialiseerde auditors.

Conclusie

Nederland loopt technisch voor in de Benelux, maar heeft die voorsprong slechts deels verankerd in beleid en processen. Wie governance én adoptie in balans brengt, plukt straks de vruchten van schaalbare, betrouwbare AI-toepassingen.