Vaticaan publiceert nota over AI: oproep tot ethisch verantwoord gebruik

vrijdag, 31 januari 2025 om 20:25

Op 28 januari 2025 publiceerde het Vaticaan de nota Antiqua et nova over de relatie tussen kunstmatige intelligentie (AI) en menselijke intelligentie.

Deze nota, opgesteld door het Dicasterie voor de Geloofsleer en het Dicasterie voor Cultuur en Onderwijs, benadrukt dat menselijke intelligentie een geschenk van God is en roept op tot een verantwoord gebruik van AI dat de menselijke waardigheid respecteert en het algemeen welzijn bevordert. De nota waarschuwt voor de risico’s van AI, zoals de verspreiding van desinformatie en de mogelijkheid van manipulatie, en benadrukt het belang van ethische richtlijnen bij de ontwikkeling en toepassing van AI-technologieën.

AI mag menselijke waardigheid niet ondermijnen

Volgens de Vaticaanse nota mag AI de mens niet vervangen of reduceren tot een object van manipulatie. De menselijke intelligentie wordt gezien als een uniek en Goddelijk geschenk dat niet door technologie geëvenaard kan worden. AI moet daarom ten dienste staan van de mens en bijdragen aan diens ontwikkeling, zonder de menselijke waardigheid aan te tasten.

“De vooruitgang van kunstmatige intelligentie moet altijd vergezeld gaan van een diepe ethische reflectie, zodat technologieën worden ontwikkeld en gebruikt met respect voor de integriteit en het welzijn van ieder individu,” aldus de nota.

Waarschuwing voor desinformatie en manipulatie

Het document wijst op de gevaren van AI-gebaseerde systemen, met name op het gebied van desinformatie en manipulatie van publieke opinies. AI-algoritmen kunnen misbruikt worden om nepnieuws te verspreiden of bepaalde narratieven te versterken, wat de sociale cohesie en waarheid in het publieke debat ondermijnt.

Het Vaticaan pleit voor transparantie en verantwoordingsplicht in de manier waarop AI-beslissingen worden genomen. Dit betekent dat burgers inzicht moeten krijgen in de werking van AI-systemen en dat er duidelijke ethische kaders moeten worden opgesteld voor hun toepassing.

Ethische richtlijnen en internationale samenwerking

De Kerk roept beleidsmakers, wetenschappers en ontwikkelaars op om ethische richtlijnen op te stellen die het verantwoord gebruik van AI garanderen. Dit vraagt om een internationale samenwerking tussen overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties.

De nota benadrukt dat technologie niet enkel een middel mag zijn voor economische of politieke belangen, maar in dienst moet staan van het algemeen welzijn. Dit sluit aan bij eerdere initiatieven van het Vaticaan, zoals het Rome Call for AI Ethics, waarin paus Franciscus en techbedrijven opriepen tot een ethisch verantwoord gebruik van AI.

Lees ook

Wereldreligies ondertekenen 'Rome Call for AI Ethics'

Morele verantwoordelijkheid van AI-ontwikkelaars

Naast beleidsmakers en wetenschappers draagt ook de gewone gebruiker een verantwoordelijkheid in hoe AI wordt toegepast. De Kerk roept op tot een groter bewustzijn over de morele en ethische gevolgen van AI-gebruik.

Voor ontwikkelaars en bedrijven die AI-systemen creëren, geldt een bijzondere verantwoordelijkheid. Zij moeten ervoor zorgen dat AI-systemen transparant, eerlijk en niet-discriminerend zijn. Het Vaticaan pleit voor een ethische toetsing van AI-toepassingen voordat deze op grote schaal worden ingezet.

Conclusie

De publicatie van Antiqua et nova onderstreept de groeiende bezorgdheid van de katholieke Kerk over de ethische implicaties van kunstmatige intelligentie. De nota waarschuwt voor de risico’s van AI en roept op tot een verantwoord gebruik dat de menselijke waardigheid respecteert en bijdraagt aan het algemeen welzijn. Het Vaticaan benadrukt de noodzaak van ethische richtlijnen, transparantie en internationale samenwerking om de impact van AI op de samenleving in goede banen te leiden.

De Kerk blijft zich hiermee positioneren als een waakhond op ethisch gebied, in een tijd waarin AI steeds meer invloed krijgt op het dagelijks leven. Het hele stuk is hier te lezen.