VK start AI Energy Council: datacenters en groene stroom verbinden

woensdag, 09 april 2025 om 21:30

Het Verenigd Koninkrijk heeft deze week de eerste bijeenkomst gehouden van de AI Energy Council, een nieuw adviesorgaan dat AI-ontwikkeling koppelt aan de energie-infrastructuur. De raad moet ervoor zorgen dat de groei van datacenters en AI-toepassingen samengaat met duurzame energievoorziening. Zo wil het VK profiteren van de economische kansen van AI, zonder klimaatdoelen uit het oog te verliezen of tegen netbeperkingen aan te lopen.

Wat is er gebeurd?

De AI Energy Council werd deze week voor het eerst bijeengeroepen in Londen. Het initiatief komt voort uit het AI Opportunities Action Plan van de Britse regering en bestaat uit 14 partijen uit zowel de tech- als de energiesector. Aan tafel zaten onder meer Microsoft, Amazon Web Services, Google, netbeheerder National Grid en energiebedrijven zoals EDF en Scottish Power. De bijeenkomst stond onder leiding van de ministers van Technologie en Energie.

De raad heeft drie kerndoelen:

Efficiënter energiegebruik door AI-datacenters via slimmere chips en koeltechnologie.
Opschaling van duurzame energie voor AI-projecten, inclusief investeringen in wind, zon en kernenergie.
Versterking van het elektriciteitsnet, zodat AI-ontwikkelingen niet vastlopen door capaciteitsproblemen.

Een van de eerste concrete acties is de oprichting van AI Growth Zones: regio’s waar minstens 500 megawatt extra stroomcapaciteit wordt vrijgemaakt voor nieuwe datacenters. Ook werkt het VK aan snellere netaansluitingen, met plannen om via versnelde procedures 400 gigawatt aan capaciteit te realiseren.

Lees ook

Nederlandse AI-startup Gradyent haalt €28 miljoen op voor duurzame energiebesparing

Microsoft zet vol in op zonne-energie voor AI-datacenters

Waarom dit belangrijk is voor Nederland

Ook Nederland worstelt met de combinatie van snelgroeiende AI-toepassingen en een overbelast elektriciteitsnet. In regio’s zoals Amsterdam en Wieringermeer zijn er al spanningen tussen techbedrijven en netcapaciteit. Het Britse voorbeeld laat zien dat een proactieve aanpak mogelijk is, waarbij energie en innovatie samen worden gepland in plaats van achteraf op elkaar botsen.

Een vergelijkbare raad in Nederland – met betrokkenheid van zowel overheid als bedrijfsleven – zou kunnen helpen om AI op duurzame wijze te integreren. Zeker nu ook hier klimaatdoelen gelden én er plannen liggen om AI grootschalig toe te passen binnen het mkb en de overheid.

Impact op beleid, bedrijven en burgers

De Nederlandse overheid richt zich bij AI vooral op ethiek en arbeidsmarktimpact, maar minder op de energetische voetafdruk van digitale infrastructuur. Het VK laat zien dat dit wel degelijk een beleidsmatig aandachtspunt is. Den Haag zou kunnen overwegen om toekomstige datacentervergunningen te koppelen aan duurzame energie-eisen, en om netbeheer, economische ontwikkeling en AI-beleid beter op elkaar af te stemmen.

Voor energiebedrijven en netbeheerders als TenneT en Liander wordt het cruciaal om AI mee te nemen in hun toekomstscenario’s. Grote techbedrijven verwachten dat overheden actief meedenken in hun energievoorziening. Dit raakt ook het vestigingsklimaat: landen die ruimte bieden voor AI-groei mét duurzame stroom, trekken eerder internationale investeerders aan. Voor wind- en zonneparken biedt dit kansen om projecten specifiek op tech hubs af te stemmen.

Hoewel de effecten voor burgers niet direct merkbaar zijn, spelen er op de achtergrond wél belangrijke kwesties. Als AI-projecten toegang krijgen tot grote hoeveelheden stroom, kan dat op termijn invloed hebben op energieprijzen. Daartegenover staan economische voordelen zoals meer werkgelegenheid, innovaties in dienstverlening en een groenere economie – mits de energietransitie gelijke tred houdt.

Lees ook

50% van Nederlandse organisaties onvoorbereid op AI Act

Ajax lanceert AI-gedreven gedragscode tegen online haat

Internationale context en reactie

Het VK pakt hiermee als eerste in Europa AI en energie aan binnen één beleidsplatform. Andere landen, zoals Ierland, hebben juist een stop gezet op nieuwe datacenters vanwege netproblemen. Ook in Nederland werd een mega-datacenter van Facebook in Zeewolde uiteindelijk geschrapt na protesten.

De Britse aanpak is anders: integreren in plaats van blokkeren. Post-Brexit zet het VK in op nauwe samenwerking tussen overheid en techsector. Bedrijven als Google en Amazon – ook actief in Nederland – zullen dit model toejuichen. Internationaal wordt er met belangstelling gekeken naar de uitwerking: leidt deze raad tot echte stroomoplossingen, of blijft het bij goede intenties?

De timing is opvallend. Wereldwijd groeit het besef dat AI een energie-intensieve industrie is geworden. Analisten van Bank of America verwachten dat datacenters tegen 2030 zo’n 5% van de wereldwijde stroomvraag zullen verbruiken. Google kondigde zelfs aan te investeren in kleine kernreactoren om het energieprobleem te tackelen. Het VK lijkt met deze council bewust te kiezen voor praktische oplossingen in plaats van afwachten.

Verdere verdieping

Op AI Wereld hebben we eerder geschreven over de enorme energiebehoefte van AI, en hoe die zelfs fossiele brandstoffen zoals aardgas weer aantrekkelijk maakt. De Britse AI Energy Council richt zich juist op groene oplossingen. Gartner waarschuwde recent nog voor een energiecrisis door AI, tenzij er efficiëntere algoritmes en hardware komen.

De Britse raad zou innovatie kunnen stimuleren via bijvoorbeeld belastingvoordelen voor energiezuinige datacenters of steun voor R&D naar AI-chips met lager verbruik. Ook in Nederland groeit de inzet van AI binnen universiteiten en het mkb. Zo werd recent €2 miljoen toegekend aan AI-innovatie in het midden- en kleinbedrijf. Die toepassingen zullen echter ook energie vragen – en dat vraagt om visie op infrastructuur, iets waar nu nog weinig debat over is in Den Haag.

Lees ook

Britse minister blijkt ChatGPT te gebruiken voor beleidsadvies

VK stelt regulering kunstmatige intelligentie uit om aansluiting bij regering-Trump te behouden

Conclusie

Met de oprichting van de AI Energy Council kiest het VK voor een strategische en toekomstgerichte aanpak: AI en energie in samenhang ontwikkelen. Waar andere landen nog worstelen met netcongestie of reactieve maatregelen, zet het VK in op groei én duurzaamheid.

Dat meldt Tech Monitor.