AI als collega of concurrent in Nederland?

maandag, 24 maart 2025 om 20:28

De opmars van kunstmatige intelligentie (AI) raakt elke sector – maar in de creatieve industrie roept het fundamentele vragen op. Vervangt AI de menselijke creativiteit, of versterkt het juist onze verbeeldingskracht

In Nederland slaan academici en topbureaus nu de handen ineen om die vragen te beantwoorden. De Erasmus Universiteit Rotterdam en Dutch Digital Design zijn een gezamenlijk onderzoek gestart naar de impact van AI op creatieve bureaus. Hun doel: de toekomst van creatief werk in kaart brengen en actief vormgeven.

Creatieve sector onderzoekt eigen toekomst met AI

In dit unieke initiatief werken twee masterstudenten van de Erasmus Universiteit nauw samen met 35 vooraanstaande digitale bureaus, verenigd in Dutch Digital Design. Ze doen diepgravend onderzoek naar hoe AI de werkwijze, teamsamenstelling en besluitvorming binnen bureaus verandert.

Maar daar stopt het niet. Ook de machtsverhoudingen in het marketingecosysteem verschuiven. Nu AI steeds meer taken zoals contentcreatie, design en data-analyse overneemt, verandert de relatie tussen bureaus, klanten en mediapartners ingrijpend. Wordt AI een onmisbare collega of een disruptieve concurrent?

De uitkomsten van het onderzoek worden in juni 2025 verwacht. Bureaus willen deze inzichten gebruiken om zich strategisch te positioneren in een snel veranderende markt. Deze proactieve aanpak onderstreept dat Nederland niet afwacht tot AI “overkomt”, maar actief kennis ontwikkelt om de technologie in te zetten voor creatieve meerwaarde (bron).

Nederlandse bedrijven omarmen AI massaal

De creatieve industrie is niet de enige die in beweging komt. Uit de nieuwe AI-monitor 2024 van het CBS blijkt dat 22,7% van de Nederlandse bedrijven vorig jaar AI heeft gebruikt. Dat is een stijging van bijna 9 procentpunt ten opzichte van 2023.

Opvallende cijfers uit het rapport:

Bijna 60% van grote bedrijven (>500 werknemers) gebruikt AI, versus slechts 18% van kleine bedrijven.
De ICT-sector loopt voorop, met 58% AI-gebruik (vs. 37% in 2023).
In de financiële dienstverlening groeit AI-gebruik snel.
Bedrijven die AI inzetten, genereren meer dan de helft van de totale omzet in Nederland.

Deze cijfers maken duidelijk: AI is geen hype meer, maar een essentieel onderdeel van het bedrijfsmodel.

Lees ook

AI-revolutie in Nederland: deze sectoren groeien het snelst dankzij kunstmatige intelligentie

AI steeds populairder bij Nederlandse bedrijven door hoge loonkosten en economische druk

Creatieve bureaus als AI-pioniers: praktijkvoorbeelden

Steeds meer bureaus experimenteren actief met AI-tools:

ChatGPT wordt ingezet voor conceptontwikkeling, brainstorms en zelfs complete campagnes.
DALL·E en Midjourney helpen designers om sneller en diverser visueel materiaal te genereren.
Sommige bureaus ontwikkelen eigen AI-modellen voor merkpersonalisatie en tone-of-voice optimalisatie.
Projecten combineren AI met menselijke creativiteit, zoals co-creatiesessies tussen copywriters en taalmodellen.

Een voorbeeld is DEPT, dat AI integreert in workflows én klanten adviseert over ethisch AI-gebruik. Hun motto: AI als verlengstuk, niet vervanger van creativiteit.

Politiek en beleid: AI op de agenda van de overheid

Ook de overheid kijkt steeds actiever naar AI. Terwijl Brussel werkt aan de Europese AI Act, overweegt Nederland aanvullende regels. Spanje kondigde onlangs forse boetes aan voor bedrijven die AI-content niet correct labelen. Deze transparantie-eis wordt breed gedeeld in Europa.

In eigen land wordt ondertussen beleid gemaakt rond deepfakes en desinformatie. De Tweede Kamer debatteerde recent over de impact van AI op verkiezingen en publieke opinie. Daarnaast investeert de Nederlandse AI Coalitie in:

AI-educatie in het onderwijs, zoals een landelijke hackathon in april.
Ontwikkeling van standaarden voor veilige AI-toepassingen, onder meer in de zorg (bron).

Dit alles laat zien: AI staat niet alleen op de agenda van de boardroom, maar ook op die van het Binnenhof.

Lees ook

Europa loopt achter: Franse wetgevers waarschuwen voor AI-dominantie van VS en China

Protesten voorafgaand aan AI Action Summit in Parijs

De balans tussen creativiteit en technologie

Wat opvalt in het Nederlandse AI-landschap is de nadruk op samenwerking en dialoog. Van studenten tot CEO’s, van ministeries tot marketingteams – iedereen zoekt naar manieren om AI verantwoord en effectief te integreren.

Nederland laat hiermee een uniek gezicht zien: geen blinde adoptie, maar een poldermodel voor AI. Met ruimte voor innovatie én reflectie. Of zoals de creatieve sector het zelf samenvat: AI is geen bedreiging, maar een kans om creativiteit opnieuw uit te vinden.

Lees ook

Schokkende stijging in gebruik van 'uitkleed-apps' treft Nederlandse vrouwen

De impact van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) op kunstmatige intelligentie

Conclusie: Nederland wil gidsland zijn voor AI in creativiteit en beleid

Met de AI-monitor van het CBS, de academische samenwerking tussen Erasmus en Dutch Digital Design, en toenemende politieke aandacht ontstaat er een helder beeld: Nederland zit midden in de AI-transformatie. De creatieve industrie toont zich vooruitstrevend door zelf de regie te nemen over deze verandering.

De vraag is niet langer óf AI onze sector verandert, maar hoe we die verandering richting geven. Door te investeren in kennis, samenwerking en ethiek, kan Nederland voorop blijven lopen in een wereld waar technologie en creativiteit elkaar steeds vaker ontmoeten.